Met mijn generatie bedoel ik de millennials: voor het grootste deel dertigers. Het is de tijd van huizen, banen en gezinnen – de tijd van ‘doen waar je zin in hebt en steeds aan iets nieuws beginnen’ is voorbij. Maar door alle mogelijkheden is het zoeken wat je belangrijk vindt. Ik verlang soms naar de tijd waarin je gewoon naar de kerk ging en je je kon overgeven aan een traditie.
Ergens bij horen
Ik beluisterde deze week de podcast van Elbert Smelt, Heilige Huisjes. Hij is met zijn gezin neergestreken in een dorp bij Zwolle en zoekt nu naar een plek om te wortelen als gelovige. Een kerk of andere gemeenschap. Maar hoe maak je die keuze, en is de verleiding niet groot om, als het niet bevalt, na een tijdje toch weer verder te zoeken?
De podcast gaat over aarden, over deel worden van een gemeenschap, over vastheid en vanzelfsprekendheid. Ik herken die worsteling: er is het verlangen om ergens bij te horen, maar omdat er zo oneindig veel keuzes zijn is er ook altijd het gevoel dat het ergens anders misschien beter is. Het leven voelt versnipperd en hap-snap.
Overzichtelijk bestaan
Veel van mijn leeftijdsgenoten zijn nog vrij traditioneel opgegroeid, zeker het christelijke deel van de millennials. Ook ik had als kind een heerlijk overzichtelijk bestaan, met trouwe kerkgang en andere kerkactiviteiten doordeweeks, een moeder die thuis was en een vader die werkte. Elke week had een voorspelbaar ritme, waar iedereen op meedeinde.
Dat ritme verdween en is nooit meer teruggekomen. Van alle kanten wordt er aan mij en aan tijdgenoten getrokken. Bepaal zelf wie je bent, geef je eigen leven vorm, ga af op je gevoel. Maak je los van regels en verwachtingen. En dat is mooi, zeker – maar het voelt ook alsof je een scheepje bent dat in de wind heen en weer wordt geblazen. Want wie volg je dan, waar baseer je je keuzes op? Op die ene influencer die het zo goed voor elkaar heeft, of op dat ene boek dat nu een hype is?
Vanzelfsprekend
Als het gaat om de kerk ben ik blij dat het strakke keurslijf is verdwenen. Dat er ruimte is om zelf te zien wat bij je past, dat je niet afgekeurd wordt als je niet elke zondagochtend in de kerk zit, dat het ook goed is als je niet precies weet wat je gelooft. Ik ben allang gewend geraakt aan de kerkcultuur waar ik me nu ook als predikant in bevind, heb geleerd te kijken naar wie en wat er wel is, in plaats van naar wat er niet is.
Maar toch bekroop me deze week opeens een onbestemd gevoel, gevoed door die podcast. Opeens dacht ik: wat zou het heerlijk zijn als de kerk vanzelfsprekend was. Dat de kerk niet hoeft te concurreren met sport, familie, uitslapen of wandeltochten. Dat als je bij de kerk hoort, je er ook gewoon altijd komt. Dat er leefregels zijn waar we ons met elkaar aan houden en enthousiasme om dat met elkaar te doen. Dat het een echte, hechte gemeenschap is.
Heimwee
Het was een soort heimwee. Naar een tijd die voorbij is. Het was een verlangen dat me stilzette. Het stelde me vragen. Over trouw, over verwachtingen, over discipline, over de erfenis van een kerk die mensen zo vaak heeft gedwongen en weggezet. Over de zoektocht van mijn generatie, die mooi en goed en ingewikkeld is. Over hoe lastig het is om zelf je leven vorm te geven en hoe onmogelijk om je over te geven aan een traditie die zelf niet meer weet wat ze is.
Haven
Ik ben nog niet klaar met die vragen. Ik prijs mezelf gelukkig dat het bij mijn werk hoort om deze vragen te stellen. En ik hoop dat al die vele kleine kerkgemeenschappen in ons kerkverband uiteindelijk voor zoekende, vragende en twijfelende jonge mensen een haven zullen zijn, waar je kunt aanmeren als je verdwaald bent.
Lees ook de vorige columns van ds. Gertine Blom:
Beeld: Xander de Rooij
