Jesaja 43:19
Advent is een tijd van verwachting, van hoop op een prachtige toekomst. Het gaat over niets minder dan de eenheid van hemel en aarde, het einde van zonde en kwaad, en de nabijheid van God en mensen. Het is groots, krachtig, allesomvattend én eeuwenoud. Bij de profeten vinden we deze verwachting al volop (naast de vele kritische noten die gekraakt worden). Deze tekst uit Jesaja is er maar één in een lange rij van prachtige en hoopvolle woorden.
De woorden raken aan een diep verlangen naar een goede wereld. Het raakt, maar het schept ook afstand. Anders gezegd: ik vind het moeilijk om me eraan over te geven en mijn levenskeuzes door die toekomst te laten bepalen. Daarin ben ik volgens mij geen uitzondering. Een brede trend van secularisatie laat de woorden achter de horizon verdwijnen.
Zijn de woorden soms té mooi? Met verwachting op zich hebben we geen moeite. Op basis van verpakkingen en reclame krijgen we een beeld van producten. Foto’s geven een indruk van een prachtig vakantieadres. ‘Voldoet het aan uw verwachtingen?’ is een vaste vraag bij iedere review.
Maar als verwachtingen te groot worden, gaan we aarzelen. Te veel teleurstellingen maken ons argwanend. Je kent het wel: politici die beloven dat alles beter wordt, bedrijven die prachtige (nu vooral groene) verhalen vertellen met de dikte van bordkarton, technologische ontwikkelingen die moeten zorgen voor ongekende verbinding en vernieuwing.
Ook als kerk kunnen we daaraan meedoen, want hoe verhouden onze idealen zich tot de praktijk? Hoe wit is onze veelkleurige gemeenschap? Hoeveel oneigenlijke argumenten klinken in onze zuivere prediking? En dan de kloof tussen de verwachtingen die we van onszelf hebben en de werkelijkheid.
Is het door al die teleurstellingen niet moeilijk om onszelf toe te vertrouwen aan die immens grote verwachting van Advent? Van alle profetische vergezichten heb ik daarom juist dit vers gekozen. Jesaja maakt hier de beweging naar de toekomst via het verleden. Eerst terug, dan vooruit.
In de voorafgaande verzen verwijst hij naar de uittocht, een kernmoment in Israëls collectieve geheugen: bevrijding uit de slavernij van Egypte. En van daaruit de blik op bevrijding uit de hedendaagse klauwen van Babel.
Dat helpt om ook nú de sprong naar de adventsverwachting te maken en de woorden te omarmen. Denk terug aan het kind in de stal, de woorden en daden van Jezus, het kruis en het open graf. Via dat verleden kijken we naar de toekomst. Het ene is even werkelijk en onbegrijpelijk als het andere.
Meer lezen van ds. Helmert-Jan van Maanen? Meld je hier aan voor de online kalender, of bestel de papieren kalender gratis.
