Midden in de winternacht
ging de hemel open;
die ons ’t heil der wereld bracht,
antwoord op ons hopen.
Refrein:
Elke vogel zingt zijn lied,
herders, waarom zingt gij niet?
Laat de citers slaan,
blaast de fluiten aan,
laat de bel, laat de trom,
laat de beltrom horen:
Christus is geboren.
Vrede was het overal,
wilde dieren kwamen
bij de schapen in de stal
en zij speelden samen.
(Refrein)
Ondanks winter, sneeuw en ijs
bloeien alle bomen,
want het aardse paradijs
is vannacht gekomen.
(Refrein)
Tekst: Harry Prenen (1915-1992)
Melodie: waarschijnlijk van een Frans volksliedje uit de 16e eeuw
Midden in de winternacht ging de hemel open
“Het ‘opengaan van de hemel’ staat voor de geboorte van Jezus. Voor mij heeft dat ook een bredere betekenis. Op alle momenten dat je het moeilijk hebt, kun je er hoop uit putten dat er licht is dat doorbreekt. Persoonlijk heb ik ervaren dat er altijd mensen in mijn buurt waren om te helpen als er iets tegenzat. Daar zie ik Gods werk in, voor mij gaat dan de hemel open.
Dat gevoel duurt langer dan Kerst. Het is soms wel moeilijk om het vast te houden. Onlangs viel me op dat ik bij de zelfscankassa van de Albert Heijn bijna altijd een steekproef krijg. Ik ging naar de bedrijfsleider om te vragen hoe het zat. ‘Het systeem controleert willekeurig’, zei hij. ‘Maar als we het niet vertrouwen, drukken we op een knop. Bij u vertrouwen we het niet.’
‘Als iets tegenzat, waren er altijd mensen die me hielpen. Dan gaat de hemel open’
Dat zijn harde confrontaties, hoewel ik het wel gewend ben. Als ik ga vliegen bijvoorbeeld pak ik mijn bagage zo in dat alles makkelijk uit de koffer kan, want dat moet vaak bij de douane. Toch, op al die momenten zijn er altijd weer mensen in mijn omgeving die naast me staan en me steunen. Dat zie ik echt als Gods hulp.”
Die ons ’t heil der wereld bracht, antwoord op ons hopen
“Ik vind het zo vreemd: als samenleving erkennen we dat er sprake is van doorgeschoten individualisme, een mentaliteit van ‘ikke ikke ikke en de rest kan stikken’. Je ziet veel mensen aan yoga doen, mediteren, hun heil zoeken in stilteretraites. Mensen zijn zoekend. Maar het gekke is: de kerk biedt dat allemaal. En daar zijn juist steeds meer plekken leeg.
De zondag als rustdag, het is precies wat we nodig hebben. Eén dag in de week om te ontspannen en te bezinnen. Ik denk dan: wat jullie willen is er al! De maatschappij lijkt dat vergeten te zijn. En de kerk laat niet goed zien wat zij te bieden heeft.
Antwoord op levensvragen krijg je soms onverwacht. Ik interesseer me totaal niet voor het songfestival, maar een citaat uit een interview met de Nederlandse kandidaat Joost Klein bleef hangen. Hij herhaalde een uitspraak van zijn vader: ‘Landsgrenzen zijn ook maar bedacht door mensen.’ Ik ben er zelf lang tegenaan gelopen dat mensen mij niet accepteerden. Ik was boos op mijn ouders, die me tussen twee werelden brachten: Zuid-Korea en Nederland. Bij geen van beide hoor ik thuis, dacht ik.
‘Opeens besefte ik: ik hoor ook in dit land, want de aarde is mijn thuis’
Ik heb veel gebeden dat ik verlost mocht worden van dagelijkse confrontaties door mijn uiterlijk. Maar toen ik Joost Klein hoorde, besefte ik opeens: ik hoor ook in dit land, want de aarde is mijn thuis. Zo kun je op een bijzondere manier antwoord krijgen op je levensvraag. Voor mij is dat geen toeval, ik zie daar Gods hand in.”
Elke vogel zingt zijn lied, herders, waarom zingt gij niet?
“Er zit een soort terechtwijzing in dit lied, ik vind dat mooi. Je moet zelf ook iets dóén. En als er iets goeds gebeurt, dan moet je er oog voor hebben. Er is een verhaal over een man die bij een overstroming bidt om redding door God. Hij accepteert geen hulp van drie verschillende mensen die aanbieden hem te redden. Als hij uiteindelijk verdrinkt en bij God aankomt, vraagt hij Hem verwijtend: ‘Waarom kwam U mij niet redden?’ Waarop God zegt: ‘Ik ben drie keer naar je toe gekomen, maar jij zag het niet!’
‘Je moet hoop houden. Als je denkt: het kan niet, dan gebeurt het ook niet’
Ook in mijn omgeving zijn er steeds mensen die me in vervelende situaties te hulp schieten. De vraag aan de herders vat ik daarom op als een oproep aan ons allemaal om het licht in andermans duisternis te zijn.”
Vrede was het overal, wilde dieren kwamen bij de schapen in de stal en zij speelden samen
“De Bijbel zegt dat de nieuwe wereld er zo uit zal zien. Ik hoop het, maar ik roep dat niet zo hard. Want het kan mensen ook passief maken. Volgens mij bedoelt God dat wij zélf ook wat moeten doen, dat we voor de wereld moeten zorgen. We zitten op een tijdbom. We kozen voor een kabinet dat minder immigranten wil en grenzen wil sluiten. Maar er komt een nog veel grotere stroom immigranten aan: klimaatvluchtelingen. We moeten met z’n allen verantwoordelijkheid nemen voor het creëren van het paradijs op aarde, door breder te kijken dan de grenzen van ons eigen land.”
Ondanks winter, sneeuw en ijs bloeien alle bomen, want het aardse paradijs is vannacht gekomen
“Je moet altijd hoop houden, daar staan deze zinnen voor. Als je denkt: het kan niet, dan gaat het ook niet gebeuren. Ik krijg in mijn werk weleens het verwijt dat ik een te positief mensbeeld heb, maar ik geloof in het goede van de mens en wil hoop houden dat ik daaraan kan bijdragen. Ik wil niet cynisch worden.”
Over Marit Oosenbrug
Marit Oosenbrug (53) is organisatieadviseur bij een overheidsinstantie. Ze woont in Zoetermeer met haar man en twee kinderen, en leeft mee met de protestantse wijkgemeente Oude Kerk in die plaats. Ze groeide op in een christelijk gezin waarin rond maaltijden werd gebeden en uit de Bijbel gelezen. Haar ouders lieten haar vrij qua kerkgang. Lange tijd kwam ze alleen met Kerst naar de kerk. Sinds een jaar of twee gaat ze vaker, mede omdat haar zoon graag naar de kerk gaat.