Niet alleen beloven
Geen woorden maar daden. Dat hoor je vaker. Je zegt het misschien ook weleens tegen iemand om je heen. Niet alleen maar iets beloven, maar het ook doen. Ik zeg het zelf regelmatig tegen m’n kinderen. “Ga je nu eerst huiswerk maken?” “Ja!” Maar als je een paar tellen later boven komt en hun slaapkamerdeur opent, zijn ze meestal toch met heel andere dingen bezig. Je begrijpt, dan volgt er een berisping: “Doe nu eens wat je zegt. Hup, aan de slag!”
Aan de slag
In de Bijbel komen we een schrijver tegen die ook deze boodschap brengt: “Geen woorden maar daden! Hup, aan de slag!” Het is Jakobus. Hij heeft een brief aan de christenen geschreven met allerlei praktische boodschappen. Een van de dingen die hij schrijft is: “Vergis je niet: alleen horen is niet genoeg, u moet wat u gehoord hebt ook doen.”
Naar jezelf kijken
Dan is het natuurlijk nog wel de vraag naar wie je dan moet luisteren. Nou, zegt Jakobus, in ieder geval niet naar jezelf. Want dat is wel een probleem. Dat we zo moeilijk luisteren en graag zelf aan het woord zijn.
Nu weet ik natuurlijk niet of dat bij jou ook zo is. Misschien vind je jezelf wel heel rustig, praat je niet zo graag en helemaal niet in een grote groep. Toch denk ik dat Jakobus aardig wat mensenkennis had en dat de mens in zijn tijd al hetzelfde in elkaar stak als nu. Want we zijn, of we nu rustig en stil of juist druk en spraakzaam zijn, allemaal redelijk overtuigd van ons gelijk. Het is vaak ook prettig als de dingen gaan zoals je wilt dat ze gaan. Maar dat is niet eens waar Jakobus de vinger op legt. Nee, hij wijst er op dat wij zo snel een mening hebben over een ander, zonder ook naar jezelf te kijken.
Kan het anders?
Hij gebruikt daar een mooi beeld bij: hij zegt namelijk dat wij soms lijken op mensen die in de spiegel kijken, maar dat we ons dan omdraaien en vergeten hoe we er nu eigenlijk zelf uitzien. Je vergeet dat je zelf ook weleens iets minder perfect bent dan dat je graag zou willen zijn. Nee, dan bedoel ik niet dat puistje of de rimpel, maar dat het soms ook meer woorden zijn dan daden, ook in ons geloof. Wat kun je daaraan doen? Kan dat ook anders? Met ogen van het geloof, dat is de uitdaging die Jakobus vanmorgen bij ons neerlegt.
Iets van God zien
Misschien moeten we dat straks maar eens gaan doen: eerlijk in de spiegel kijken. Weet je wat je dan ziet? Een schepsel van God. Een schepsel, bedacht door God, bedoeld om zijn liefde uit te stralen. Jezus deed het ons voor tijdens zijn leven op aarde. Hij zei: "Wie mij gezien heeft, heeft de Vader gezien.” Als je kijkt naar mij, dan zie je iets van God. En Jezus leerde ons ook: ‘Laat zo je licht maar schijnen bij alles wat je doet, zodat de mensen zeggen: God is goed!’ Ja, iets zien van God, een uitstraling die mensen vertelt dat God goed is. Misschien soms, maar lang niet de hele dag en al helemaal niet elke dag. ’t Kan tegenvallen. Nou, als je dat ziet bij jezelf, stel dan ook niet zulke hoge eisen aan de ander. Voor Jakobus is het zo logisch als het maar zijn kan.
Genade
We zijn mensen die van genade moeten leven. We leven en bewegen dankzij zijn liefde. En natuurlijk, God verlangt naar dankbaarheid, dat we de liefde die Hij ons geeft uitstralen naar alle mensen om ons heen. Niet alleen met woorden, ook met daden!
En tegelijk weet God ook dat ons dat vaak niet lukt. Dat we het proberen, maar vastlopen. Dat het blijft bij woorden en dat onze daden uitblijven. En juist dat wil God vergeven. Juist daarvoor gaf Hij zijn Zoon. Jezus kwam om ons van deze last te bevrijden.
Anders kijken
Kijk dan nog eens in de spiegel. Als je goed kijkt, dan zie je een mens waarvan God zegt: ‘Ik heb jou lief, zo lief dat ik mijn Zoon gaf, ook voor jou!’ Als je dat beseft, dan ga je anders naar jezelf kijken. Maar je gaat ook anders naar de ander kijken. Want die mensen om je heen, al die mensen waarover we zo snel ons woordje klaar hebben, zijn geliefd door God, geschapen naar zijn beeld.
Iedereen moet net als jij en ik leven van Gods genade. Laten we ophouden om verkeerd over elkaar te spreken, laten we elkaar Gods liefde bewijzen. Geen woorden maar daden. Hand in hand, voor God alleen.
Deze overdenking was eerder te zien in Nederland Zingt, bekijk hier de uitzending terug van 24 mei 2023.
