Onze vader verborgen
uw naam worde zichtbaar in ons
uw koninkrijk kome op aarde
uw wil geschiede,
een wereld met bomen tot in de hemel,
waar water schoonheid, en brood
gerechtigheid is, en genade –
waar vrede niet hoeft bevochten
waar troost en vergeving is
en mensen spreken als mensen
waar kinderen helder en jong zijn,
dieren niet worden gepijnigd
nooit één mens meer gemarteld,
niet één mens meer geknecht.
Doof de hel in ons hoofd
leg uw woord op ons hart
breek het ijzer met handen
breek de macht van het kwaad.
Van U is de toekomst
kome wat komt.
Tekst: Huub Oosterhuis, muziek: T. Löwenthal
© Gooi en Sticht, Utrecht
---
Toegelicht: Onze Vader verborgen
(door dr. Oane Reitsma, predikant van de Protestantse Gemeente Enschede)
Verborgen
‘Onze Vader verborgen’ is de speelse titel van dit lied. Dat wijst er niet zozeer op dat het Onze Vader-gebed min of meer verborgen in dit lied aanwezig is (dat ook!), maar vooral op de onzichtbare God die op een bijzondere manier aanwezig is in de wereld en in ons bestaan. Gods naam wordt niet zichtbaar in een bepaalde goddelijke gestalte, maar in de mensen, in onszelf, vooral als we leven van de hoop. En de abstracte bede uit het Onze Vader ‘uw wil geschiede’ wordt heel concreet als we die wil verbinden met de bloeiende wereld die we om ons heen zien: bomen tot in de hemel! Geloven wordt zo een manier van kijken naar de werkelijkheid.
Profetisch
Zoals vaak in teksten van Huub Oosterhuis ligt het accent op de sociale gerechtigheid. Er zijn vele gezongen versies van het Onze Vader, die allemaal hun eigen accent leggen. Oosterhuis maakt er een profetische tekst van. Het is bij hem niet een gebed om een betere wereld – dat is wensdenken. De tekst roept die betere wereld zelf al uit: een profetische proclamatie van gerechtigheid. Die wereld ontstaat door toedoen van de mensen zelf, namelijk als zij niet vergeten te hopen en dat lied van die nieuwe wereld, die hier en nu gestalte moet krijgen, blijven zingen. Daarom gaat het over water, schoonheid en brood. In die heel concrete en alledaagse, herkenbare dingen wordt Gods genade zichtbaar.
Mensen spreken als mensen
Het lied maakt gebruik van een verrassende logica. Want dat ‘mensen spreken als mensen’ lijkt op het eerste gezicht logisch, maar de dichter bedoelt hier dat mensen zich menswaardig en met liefde naar elkaar toe gedragen, en dat zij niet spreken als tirannen en machthebbers die anderen onder de duim houden. Zo zingt het lied van een wereld ‘waar kinderen helder en jong zijn’, omdat er nog te veel plekken op de wereld zijn waar kinderen niet vrijuit kind kunnen zijn.
Van U is de toekomst
Het Onze Vader sluiten we in de liturgie altijd af met ‘Want van U is het koninkrijk’, enz. Oosterhuis hertaalt dit als ‘Van U is de toekomst, kome wat komt’. Dit slot, waarin eigenlijk het hele gebed wordt samengevat, wordt aan het eind van dit lied in canon gezongen. Dat betekent dat je het eindeloos zou kunnen doorzingen: de ene stem lokt de andere uit om het vertrouwen uit te zingen. Als we dat maar doen! Dan komt er nooit meer een einde aan die wereld zoals God die geschapen had: alle mensen, planten en dieren tot hun recht. Wat er ook gebeurt.
Dit lied werd gezongen in de laatste aflevering van 'Petrus in het land' (11 september, KRO-NCRV). Bekijk of lees ook de overdenking van ds. René de Reuver:
