De vrijdag voor Advent was het Black Friday, een uit Amerika overgewaaide schreeuwerige reclamecampagne. Wonderlijk: een dag na Thanksgiving, het feest waarop Amerikanen dankbaar stilstaan bij wat ze allemaal hebben, verdringen de koopjesjagers elkaar om hebberig in te slaan wat ze niet hebben. Het is het consumptiecarnaval vóór de soberheid van Advent begint. Al gaat het de koopjesjagers vermoed ik net zoals caranavalvierders: ze hebben geen idee van de betekenis van de soberheid die volgt op de uitbundigheid.
Koopkracht
In haar nieuwe boek, Advent. Een tijd van hoop, laat Tish Warren zien hoe haaks Advent staat op onze door massaconsumptie gedomineerde samenleving. Rijkdom en bezit kunnen ons niet redden. ‘Koopkracht is de kracht te laten liggen wat je niet nodig hebt’, zegt Loesje. En Warren vult aan: ‘Onze verlossing ligt in wat en vooral Wie werkelijk onze aandacht en aanbidding, ons goud, wierook en mirre waard zijn.’
Geestelijke oefening
Advent is een tijd om eerlijk naar het donker in ons leven en in de wereld te kijken. Waarom vul ik mijn leegte zo gemakkelijk met … ledigheid? We steken wel kaarsjes en lichtjes aan, maar laten we ook het licht van Christus, de ware hoop, schijnen?
Aan de hand van bijbelgedeelten, oude gebeden en rituelen uit de kerkelijke traditie geeft Warren waardevolle achtergronden en praktische aanwijzingen hoe je het wachten op de komst van Jezus kunt inbedden in je leven. Ze schrijft toegankelijk, leerzaam en op vriendelijke toon. Waar ik niet ontkom aan moralisme weet Warren dat te overstijgen. Bij haar geen fanatieke of zeurderige preken. Haar advies: zie de periode van Advent als een geestelijke oefening, niet als een gebod. Het is een uitnodiging, niet de zoveelste taak op onze takenlijst die we hijgerig moeten afvinken. Stel jezelf de vraag: waartoe nodigt God me in deze periode van mijn leven uit?
Tegendraads
Warrens boekje is mild van toon en uitnodigend, maar tegelijk kan zij op een aangename manier scherp zijn. ‘Advent gaat onvermijdelijk tegen de cultuur in. Advent herinnert ons er elk jaar aan dat we geroepen worden anders te zijn. We zijn vreemdelingen en bijwoners. Christenen hebben zich nooit helemaal thuis gevoeld in deze wereld, en dat zal ook altijd zo blijven. De kerk beleefde haar dieptepunten wanneer ze probeerde om de macht in de cultuur te beïnvloeden of wanneer ze lafhartig capituleerde voor de normen van de algemene cultuur. Dit leidt tot een weerzinwekkend getuigenis dat er niet in slaagt om het echt radicale en schokkende koninkrijk van God te vertegenwoordigen.’
Een weldaad en een geschenk vind ik dit boekje. Kerst moet weer vreemd worden voor ons. Een tegendraadse Advent doet ons beseffen dat we een redder nodig hebben.
Tish Warren, Advent. Een tijd van hoop. KokBoekencentrum, Utrecht, 2024. ISBN 9789043540483, €16,99
