Hoe vaak ben ik moedig geweest in mijn leven? Toen ik met een groepje geestverwanten de lobby van een pensioengebouw bezette? Niet echt. Zonder de deskundige leiding en begeleiding van ervaren mensen had ik het nooit gedurfd. Wanneer was ik moedig en wanneer ontbrak me het lef mijn mond open te doen of een stap te zetten?
Eerste protest
Mariann Budde is episcopaals bisschop van Washington. Op 1 juni 2020 stond zij voor het eerst op tegen president Trump, bij protesten na de moord op George Floyd. Hij kwam om het leven door politiegeweld. Trump maakte met geweld een einde aan de vreedzame demonstratie. Eerst liet hij de straat schoonvegen. Toen liep hij demonstratief naar de ingang van de kathedraal. Daar posteerde hij zich met een (omgekeerde) Bijbel in zijn hand als hoeder van recht en orde. In niet mis te verstane woorden protesteerde Mariann Budde tegen dit misbruik van heilige symbolen.
Tweede protest
Budde kwam opnieuw in het nieuws door haar preek nadat Trump voor de tweede keer geïnstalleerd was als president van de VS. Zij riep de president op tot mededogen. “Laat mij een laatste verzoek doen. In naam van onze God vraag ik u om genade te hebben met de mensen in ons land die nu bang zijn.” Daarbij nam ze het op voor de lhbti-gemeenschap en voor asielzoekers die door de haatdragende taal van Trump weggezet worden als misdadigers en schadelijk voor de samenleving. “Moge God ons de moed geven om de waardigheid van ieder mens te respecteren.”
De onvervreemdbare waardigheid van ieder mens is niet langer vanzelfsprekend. Niet in de Verenigde Staten, niet in ons eigen land. Moed is tegengif tegen taal die ontmenselijkt.
Moed kun je oefenen
Je kunt op verschillende manieren dapper leven. “Onze moedigste beslissingen zijn soms voor niemand te zien”, zegt Budde. “Soms moeten we ergens weggaan. En soms moeten we blijven. Dat is de waarde van standvastigheid. Buig je dan naar de werkelijkheid. Beschouw je last als een geschenk. Aarden waar je bent is een vorm van dagelijkse trouw.” Moed kun je oefenen.
Haar eigen leven legt Budde naast die van bekende en minder bekende personen. Ze leest het evangelie naar Lucas én Harry Potter. “Moed is wat je moet doen als je denkt dat je het niet kunt”, zegt ze Eleanor Roosevelt na.
‘Moed is tegengif tegen taal die ontmenselijkt’
Eerlijk zijn
Ik ben geraakt door haar wijsheid. Eerlijk benoemt ze de foute beslissingen die ze maakte en de blunders die ze beging. Misschien is dat wel de kern van moed. Dat je eerlijk bent over jezelf en eerlijk naar anderen. Budde is geen heldin maar iemand die leert van het leven en opnieuw durft te beginnen na teleurstelling, verlies of dood. Ik zie een zelfbewuste vrouw die ook onzeker kan zijn. Ik zie haar dapperheid die zij verbindt met zachtmoedigheid. Geen onverschrokken heldin maar een vrouw die leeft van vertrouwen.
Aanmoediging
Het wonder van de broden en de vissen is voor Budde een sleutelverhaal. “Bijna elke preek die ik houd, voelt onvolledig en gebrekkig. Toch doe ik wat ik kan, biddend dat Jezus de gaten zal vullen. Mijn leiderschap is vaak onvolmaakt en ontoereikend, maar ik doe mijn best en vertrouw erop dat Jezus me te hulp zal schieten. Het geld dat ik weggeef, vooral bij acuut menselijk lijden, is nooit genoeg om in de behoefte te voorzien. Toch geef ik het, in de hoop dat het, samen met het geld van anderen, de pijn zal verlichten. Het beeld van de paar broden en visjes die een menigte voeden is bedoeld als aanmoediging om te geven wat je hebt, ook al weet je dat het niet genoeg is. Om redenen die wij niet begrijpen, kiest God er aldoor voor om door onze onvolmaakte, gebrekkige offers heen te werken.”
Noodpakket met bijbel
Wat wens ik ons deze moed toe. We leven in barre tijden. Onze jonge mensen zullen ermee rekenen dat ze opgeroepen worden voor dienstplicht. Volgens de overheid moeten ze sneuvelbereid zijn. En iedereen zal voor als de crisis uitbreekt een noodpakket moeten samenstellen. Ik stel voor dat in dat laatste naast water en voedsel, ook een bijbel en het boek van Budde een plek krijgen.
Marian Budde, Durf moedig te zijn, op beslissende momenten. Vertaald door Monica van Bezooijen en Margriet Visser. KokBoekencentrum, €21,99
