Toen mensen in haar omgeving hoorden dat ze de Bijbel ging lezen, reageerden ze onthutst. Wat moest ze met zo’n “ouderwets boek”? Maar Inez van Oord is ervan overtuigd dat de Bijbel een boek is voor alle tijden.
De oprichter van het succesvolle spirituele maandblad Happinez zegde de gereformeerd-synodale kerk van haar ouders al op jonge leeftijd vaarwel. Na jaren – en een spirituele zoektocht langs allerlei goeroes en religieuze geschriften – doet ze in haar boek Rebible de Bijbel weer open.
Ze ging op ontdekkingstocht samen met haar broer Jos, theoloog en tv-presentator (zie kader). Ze spitten bijbelverhalen door, praatten onvermoeibaar over de bedoeling van deze verhalen, en gingen op reis naar de Sinaï, naar Rome, naar Schotland.
Zo ontdekte ze onverwachte kanten van de Bijbel. Dat er (bijna) geen heilige boontjes in voorkomen, bijvoorbeeld. Waarom Jezus’ moeder een maagd was. En waarom het wonder van de vijf broden en twee vissen begint met een kind.
Nieuwsgierig
Broer en zus werden het niet altijd eens, maar “hij was niet de dominee die zei: zo zit het.” Ook tijdens het gesprek met Paul en Rob Visser blijkt dat de uitgangspunten verschillen. Want Inez van Oord ziet God niet als persoon. “Noem het de Spirit, de Levenskracht, of God. Maar God is alles wat je ziet. In alles en iedereen. Het bestáát niet dat er ergens daarbuiten iemand zweeft.”
De predikanten denken daar duidelijk anders over. “Voor jóú bestaat dat niet,” reageert Paul Visser, “maar ik zie God toch echt als Iemand buiten mij. Als ik dat niet zou geloven, zou ik vandaag nog ophouden om dominee te zijn.” Ook Rob Visser gelooft dat God een “werkelijkheid buiten ons” is. “Een werkelijkheid waar we uit voortkomen en die ons altijd omringt, zelfs als deze wereld kapot gaat.”
“Elke keer bleek er weer een extra laag in een bijbelverhaal te zitten.”
Ze snapt het wel “als iemand God als persoon ervaart”, zegt Inez. “Maar mij helpt het juist om dat níét te doen. Anders maakt het mij namelijk minder betrokken, het houdt mij weg van mijn verantwoordelijkheid. Als God iemand buiten mijzelf is, kan ik die de schuld geven, terwijl ik zelf vrijuit ga. Door God te ervaren als iets in mijzelf, kan ik daarmee een connectie maken.”
Ondanks hun verschillende kijk op God zijn de predikanten vooral nieuwsgierig. Hoe leest iemand die niets meer heeft met de kerk, de Bijbel – het boek dat in alle kerken open gaat?
Verrast
Het bijzondere van de Bijbel vond Inez dat ze elke keer weer verrast werd. De Bijbel is een ingewikkeld boek, leerde ze, misschien wel lastiger te doorgronden dan al die andere religieuze geschriften die ze gelezen heeft. Elke keer bleek er weer een extra laag in te zitten. “De toren van Babel bijvoorbeeld. Ik dacht dat ik de betekenis snapte: de mensen werkten samen aan een uitdagend project, ze wilden elkaar verstaan.”
“De vragen die jij stelt, zorgen ervoor dat ik sommige teksten met een frisse blik gelezen heb.”
Maar haar broer ontleedde het verhaal dan nog verder. “Ik was blij met zijn uitleg: ‘Nee, ze bouwden zó hoog dat ze bijna zelf een god konden zijn.’ Dat vergeleek hij met de actualiteit: ‘Zo’n eenheid kan verkeerd uitpakken, dat kan levensgevaarlijk zijn. Je zou kunnen zeggen dat wij in een Babelcultuur leven, met mensen in torens die zichzelf groter maken dan nodig en zichzelf belangrijker voelen dan de ander. Dan is het alsof we de medemens niet meer zien.’ Zo bijzonder, om daar samen op zo’n manier mee bezig te zijn.”
“Het is erg mooi”, vindt Rob Visser, “hoe jullie in Rebible mensen aan het denken zetten over God en over de Bijbel. De vragen die jij stelt, zorgen ervoor dat ik sommige teksten met een frisse blik gelezen heb. Soms ontdekte ik een nieuwe lijn.”
