“Alle levende wezens moeten eten. Dieren voeden zich, maar mensen houden een maaltijd! Met elkaar eten rond een tafel in het midden is ongetwijfeld een van de hoogtepunten van de menselijk cultuur.
De basis van iedere maaltijd ligt bij het dagelijks brood: voedsel. In de Bijbel wordt dat volop beaamd. Telkens worden er verhalen verteld over maaltijden. De zorg of er wel genoeg is komt daarin vaak terug: denk maar aan de tocht van het volk Israël door de woestijn naar het beloofde land …
In het Nieuwe Testament keert het dagelijks brood terug in het gebed dat Jezus zijn leerlingen leert bidden: ‘Geef ons heden ons dagelijks brood.’ Godsvertrouwen en dagelijks leven worden zo met elkaar verbonden. Iedere dag opnieuw, en niet ieder voor zich maar samen.
Maar er is méér dan het dagelijks brood. In het Oude Testament worden feestelijke maaltijden gehouden, ter ere van het binnenhalen van de oogst, zoals van gerst of tarwe. Daaraan worden later de grote feesten verbonden, zoals het Pesachfeest en het Wekenfeest. Feesten die wij kennen als Pasen en Pinksteren.
Nu het woord feest is gevallen mag naast het brood de wijn aan tafel niet ontbreken. In de beeldtaal van de Bijbel staat wijn symbool voor vreugde. ‘Wat is het leven zonder wijn?’ Meer nog dan brood – waar mensen hard voor moeten werken – wordt wijn in de Bijbel gezien als geschenk uit de hemel. Eenmaal geoogst hoef je de druiven alleen te persen. Daarna hoef je eigenlijk alleen maar geduldig te wachten totdat sap in wijn verandert.
Wijn heeft als bijzondere eigenschap dat het iets doet met mensen. Na enkele bekers wijn worden mensen losser, opener en toegankelijker. Hoe dat kan? Daar moet wel een goddelijke invloed achter zitten.
Ook tijdens de laatste Pesachmaaltijd die Jezus met zijn leerlingen viert, is er wijn. Jezus breekt niet alleen het brood, maar laat ook de beker met wijn rondgaan, de beker van de vreugde. Want zonder vreugde wordt alles krampachtig. Zelfs het goede dat mensen voor elkaar doen.
De maaltijd van brood en wijn die in de kerk wordt gevierd, waar Jezus gastheer is, staat niet los van het gewone leven. En de wijn hoort erbij. Alleen zo kan de tafel van het avondmaal uitgroeien tot een krachtig en vreugdevol symbool van gemeenschap, verbinding, de bereidheid om met elkaar te delen.
Aan tafel! Een uitnodiging en een opdracht voor ons allemaal!”
