Heb je ooit aan het einde van de film de hele aftiteling bekeken? Al die namen die dan op het scherm voorbijkomen? Meestal kijk je daar niet naar.
Vandaag staan we stil bij zo’n namenlijst. Het is geen aftiteling, nee, het is een lijst in het bijbelboek Nehemia. In dit bijbelboek gaat het over de herbouw van Jeruzalem. Het volk Israël heeft lange tijd in ballingschap geleefd. Het was gevangengenomen door de vijand. Maar nu is er een einde aan deze gevangenschap gekomen. Het volk mag terug naar Israël om daar de draad weer op te pakken. En daar komt het volk in een compleet verwoeste wereld. De huizen, de tempel en de stadsmuur, het ligt allemaal in puin. Geen huizen, dat betekent geen dak boven je hoofd. Geen tempel, dus geen plek om God te aanbidden. Geen muur, dat betekent geen enkele vorm van veiligheid. Alle bescherming is weg. Geen poorten om af te sluiten voor de vijand. Geen wachttorens waar bewakers op de uitkijk kunnen staan.
Veiligheid
Wij kunnen ons er misschien niet zo veel bij voorstellen, maar de stadsmuur met al haar poorten betekende veel voor de inwoners. Een plek om je achter te verschuilen, waar je je veilig weet. De poorten stonden ook symbool voor wijsheid en onderscheidingsvermogen. In de poorten werd recht gesproken. Helaas weten wij maar al te goed hoe kapotgeschoten steden eruitzien. Foto’s van verwoeste steden komen in de media voorbij. Als ik die foto’s zie ben ik dankbaar voor de veilige omgeving waarin ik leven mag. Maar tegelijk besef ik dat er veel andere manieren zijn waarop je veiligheid onder druk kan komen te staan.
Aan de slag
Het gevoel van onveiligheid kan zomaar opeens heel dichtbij komen. Als je de mensen om je heen niet meer kunt vertrouwen. Of als je je door de overheid in de steek gelaten voelt. Als jouw thuis, wat een veilige en warme omgeving zou moeten zijn, geen veilige plek meer is. In Nehemia 3 blijven we gelukkig niet hangen in het beeld van een verwoeste stad. Nehemia 3 bevat een ontzettend lange lijst met namen. Allemaal mensen die het niet kunnen aanzien dat de stad er als een ruïne bij ligt. Al deze mensen steken hun handen uit de mouwen en gaan aan de slag.
Herstelwerk
Nehemia geeft niet alleen een lijst met namen, hij vertelt ook wat al die mensen aan het doen zijn. De priesters beginnen met de schaapspoort, de poort het dichtst bij de tempel. Door deze poort kwamen de offerdieren en de tempelgangers de stad binnen. Het herstelwerk begint bij God. Daar zit misschien wel een kern van waarheid in. Veel ellende die ik in mijn werk als predikant tegenkom is vaak begonnen bij het verlaten van God. En het herstel begint dan ook bij het opnieuw zoeken naar God in je leven. De schaapspoort doet me denken aan Psalm 23: De Heer is mijn herder, mij ontbreekt niets. En het doet me denken aan Jezus die van zichzelf zegt: Ik ben de Goede Herder die zijn leven geeft voor zijn schapen.
Schouder aan schouder
Tussen de regels door vertelt Nehemia hoe het herstelwerk begint met Gods liefde voor ons. En dan gaat hij verder. Poort voor poort gaat hij ze af. De vispoort, het staat voor de economie van de stad. Een poort voor handelswaar en vers gevangen vis. Ook de mestpoort wordt genoemd, het riool van de stad Jeruzalem zeg maar. En bij al die poorten en alle stukken muur daartussen zien we steeds weer mensen staan. Er worden namen van mannen en van vrouwen genoemd. Mensen overal vandaan. Timmerlui en andere bouwvakkers, en ook de apotheker, de juwelier en de dominee … ze bouwen mee. En zo staan daar mensen te bouwen aan het herstel van de stad. Ze bouwen mee aan ieders veiligheid. Er wordt gebouwd aan de economie. En er is ook ruimte voor alle ellende en vuiligheid die de stad weer uit moet. Letterlijk staat er in het Hebreeuws dat al die mensen hun werk ‘hand in hand’ verrichten, schouder aan schouder, met elkaar. En heel het bouwproject eindigt uiteindelijk bij de oostpoort van de stad.
Bouwen aan een nieuwe toekomst
Deze poort is er nog steeds, hij is alleen dichtgemetseld. Over deze poort wordt in de Bijbel gezegd dat de Messias erdoor de stad zal binnengaan bij zijn wederkomst. De oostpoort staat voor Gods toekomst. Voor de tijd die nog komen gaat. Nehemia 3 vertelt ons over een volk dat met elkaar bouwt aan een nieuwe toekomst. Een paar mensen keerden zich van het werk af, andere mensen nemen de taken van dit groepje mannen erbij. Wat de één laat liggen, pakt een ander weer op.
Bouwen aan een toekomst. Jouw toekomst, de toekomst van de gemeente waar je misschien wel lid van bent. De toekomst van je eigen dorp, je land, deze wereld. Bouwen doe je samen!
En daarom vandaag deze boodschap: steek je handen uit de mouwen en doe mee. Gewoon zoals je bent. Met jouw talenten, met dat waar jij goed in bent. Zorg dat ook jouw naam straks in de aftiteling staat.
Deze overdenking was eerder te zien in Nederland Zingt, bekijk hier de uitzending terug (16 april 2023).
