Niet is het laatste woord gesproken,
er klinkt een lied, al is het nacht.
Onzeker gaan wij, reisgenoten,
op weg met wie ons samenbracht.
Wat komen zal is nog verborgen,
God weet wat ons te wachten staat:
het stille licht, een nieuwe morgen,
waarmee ik mij verzoenen laat.
Wie als het water uitgegoten
de dorre grond tot bloeien brengt;
wie als de dauw daalt in de morgen
en schepping teer met licht doordrenkt,
leeft niet vergeefs, gaat niet verloren
in duisternis van niemandsland.
Een naam klinkt in het wuivend koren:
belofte van het nieuwe land.
Tekst: Andries Govaart
Melodie: Fokke de Vries
© makers
Toegelicht: Niet is het laatste woord gesproken
(door dr. Oane Reitsma, predikant van de Protestantse Gemeente Enschede)
Lied van belofte
Dit klassiek aandoende lied, dat bestaat uit twee coupletten, is een lied van hoop en belofte. De taal is ruim, de beelden, hoewel Bijbels, meer universeel dan specifiek gelovig, zodat iedereen kan meekomen in de hoop die eruit spreekt.
Van donker naar licht
Het eerste couplet begint in het donker. Er is sprake van een gebeurtenis waar men middenin zit: het laatste woord is er namelijk nog niet over gesproken. Als bij Paulus en Silas in de gevangenis klinkt er een lied in die duisternis, midden in de nacht. Er is sprake van ‘lotgenoten’ die een onzekere weg hebben te gaan en men heeft geen idee wat er verder nog te wachten staat – dat weet alleen God. Maar de onheilspellende toon keert aan het slot om: altijd staat ons na de nacht een nieuwe morgen te wachten, het ‘stille licht’ waar wij ons in vertrouwen aan kunnen overgeven, hoe dan ook. Er zal een nieuwe paasmorgen zijn.
Wuivend koren
Het tweede couplet spreekt over hen die de hoop vasthouden. Die, ook al is het tegen beter weten in, water blijven uitgieten op de dorre grond. Zoals de dauw daalt in de morgen – allemaal Bijbelse beelden. De mensen die dat doen leven namelijk nooit in duisternis maar altijd van de belofte; niet in niemandsland, maar ze hebben altijd een richting. Hun richting is het nieuwe land dat beloofd is, het ‘beloofde land’. En op weg naar dat land klinkt er al een naam in het wuivende koren. Is dat de nieuwe naam van wie heengegaan is of valt die hier samen met de naam van de Opgestane?
Gelegenheid
Hoewel dit lied is geschreven voor een uitvaartdienst, leent het zich voor veel breder gebruik. Wat te denken van de paasnacht, of zelfs Advent, waarin we naar het licht toeleven. Het kan gezongen worden bij de gedachtenis van gestorvenen. Zelf heb ik het eens laten zingen bij een oudejaarsdienst. In die nacht gaan we op weg naar de nieuwe ochtend, het jaar waarvan niemand weet wat ons erin te wachten staat, maar waarin wij wel leven van de belofte.
Dit lied klonk in een aflevering van Petrus in het land (1 april 2023). Kijk hier de aflevering terug.
