Matthias (17): "Verdriet is een uiting van liefde"

Terwijl Matthias en Jan in de kerkbanken schuiven, kan voormalig hoogleraar Jan het niet laten om wat te vertellen over de bijzondere historie van de kerk. Op deze plek heeft sinds de achtste eeuw een kerk gestaan. De huidige Dorpskerk is de derde, een eenbeukige kruiskerk uit 1519 die vele verbouwingen onderging. Dat heeft het karakter niet aangetast. Integendeel, het laat juist goed zien wat voor moois er kan ontstaan als oud en jong samenkomen.

Openheid

Ondanks hun leeftijdsverschil is dit zeker niet de eerste keer dat ze elkaar spreken. Jan heeft Matthias wiskundebijles gegeven op de middelbare school. Ondertussen spraken ze over van alles en nog wat. Dat blijkt: ook nu gaan ze meteen in discussie over welke rol het geloof nog speelt in onze tijd. Jan ziet vooral desinteresse, terwijl Matthias onder leeftijdsgenoten juist openheid voor het geloof ervaart. Maar ze zitten nu bij elkaar voor een gesprek over leven en dood: het thema van de nieuwe editie van het kaartspel Tafelgesprekken.

Einstein

Matthias bijt de spits af met het eerste kaartje: “Dit is wel een mooi begin: ‘Waar leef jij voor?’” Daar hoeft Jan niet lang over na te denken: “Het is in de kerkdienst nog gezegd: om God en je naaste lief te hebben als jezelf.” Die liefde uit zich bij Jan in een levenslange verwondering over de schepping: “Die blijft maar groeien. De natuur om ons heen, chemie, natuurkunde – het is allemaal fantastisch. Ik ben steeds meer gaan ontdekken dat God achter alles zit. Zelfs iemand als Einstein moest het bestaan van een oerkracht uiteindelijk erkennen. Ik mis die verwondering soms een beetje in de diensten. De eerste hoofdstukken van de Bijbel gaan niet over allerlei problemen, die gaan over de schepping!”

Matthias: ‘Jezus zorgt voor ons, dus het komt hoe dan ook goed’

Vijand of vriend

“Een van de dingen die je leert van de schepping is dat het leven niet kan bestaan zonder de dood”, vervolgt Jan. “Maar voor mensen brengt het vaak groot verdriet met zich mee. Ik ben benieuwd, Matthias, naar jouw antwoord op deze vraag: ‘Wat is verdriet? Is het een vijand of een vriend?’”
Matthias denkt even na. “Verdriet ga ik liever uit de weg, het vóélt vaak als een vijand. Maar aan de andere kant betekent verdrietig zijn dat je dingen kunt voelen, dat je je laat raken – eigenlijk is het een uiting van liefde en betrokkenheid. Wat dat betreft is verdriet wel mooi. Het is wat ons mens maakt: dat we dingen kunnen voelen.”

Vertrouwen

“Precies”, reageert Jan. “We zijn geen veredelde zoogdieren, zoals vaak in de wetenschap wordt beweerd. Verdriet kan je helpen om dichter bij Christus te komen, hoe verschrikkelijk het ook kan voelen. Ik merk het in de zorg om onze zoon Gert-Jan, die het downsyndroom heeft. We zijn zo verknocht aan elkaar. Maar hij is nu 51 en zal altijd zorg nodig hebben. We worden daarin steeds weer teruggeworpen op ons geloof, op het vertrouwen dat God voor zijn schepping – voor Gert-Jan – zal blijven zorgen. Dat is een worsteling en gaat niet vanzelf. Dingen die echt mooi zijn, kosten nu eenmaal moeite.”

Jan: ‘Dingen die mooi zijn, kosten nu eenmaal moeite’

Afscheid

Jan pakt een kaartje met de vraag: ‘Wat voor hoopvols heb je ontdekt in het leven?’ Matthias: “Ik weet nog goed dat ik afscheid moest nemen van mijn opa, ik was toen 10 jaar. Hij zou een erg spannende operatie krijgen die hij misschien niet zou overleven. We waren allemaal verdrietig, maar hij zei: ‘Jezus gaat voor mij zorgen.’ Dat vond en vind ik hoopvol: Jezus zorgt voor ons, dus het komt hoe dan ook goed.” Jan beaamt dat: “Ik hoop dat ik ooit ook zo mag sterven, verbonden met Jezus.” 
Matthias leest het laatste kaartje voor: ‘Wanneer vind jij je leven voltooid?’ “Geen idee”, zegt Jan direct. “Ik weet niet wat God nog allemaal voor ideeën heeft voor mijn leven. Dat ligt helemaal in zijn handen.”

 

Tekst: Elze Riemer | Foto’s: Leonard Walpot | 25 jan 2023