Refrein:
Een volk op weg gezet
om vrede tegemoet te gaan:
de toekomst die is aangezegd,
moet doorverteld, verstaan, gedaan.
Zijn wij dat volk gewekt om op te staan?
Wij gaan.
Wie gaat voorop, wil herder zijn,
speurend naar water, plekken groen?
De wolven huilen in het bos,
wie vindt een weg om recht te doen?
Wie vrede zoekt moet vechten in
de loden schoenen van de angst.
Maar kreupel en verminkt geraakt,
weten wij: toekomst duurt het langst.
Wie kent de armen langs de weg:
gepakt, gebruikt, weer weggegooid?
Ziet iemand nog de blindeman,
de stomme en de mankepoot?
Zien zij elkaar? Zij staan al op,
helpen elkaar weer op de been.
Wij reisgenoten in de stoet
horen van hen waarom, waarheen.
De koningen van man en macht
zijn van hun schone schijn ontdaan,
nemen het voor de zwakken op,
lopen aandachtig achteraan.
Zij hebben eens het woord gehoord:
‘Wie groot wil zijn moet dienaar zijn’,
en elkaar dragend weten wij:
dat woord zal ons ten leven zijn.
Wat wordt gezongen onderweg?
Een levenslied tegen de dood:
‘Hij heeft de groten neergehaald
en kleine mensen maakt Hij groot’.
Maar wie zijn wij? Wij gaan op pad,
zingen elkaar de toekomst in.
Wij struikelen en staan weer op:
iedere dag een nieuw begin.
Tekst: Servaas Bellemakers
Melodie: Servaas Bellemakers
© Gooi en Sticht, Utrecht
Fluit: Hanna Rijken
Cello: María Suárez López
Orgel: Sebastiaan ’t Hart
--
Toegelicht: Een volk op weg gezet
(door dr. Oane Reitsma, predikant van de Protestantse Gemeente Hilversum)
Lied van het volk onderweg
Dit lied gaat over het volk onderweg naar het land van de belofte. Het laat zich raden welk volk dat is. Tegelijkertijd wordt – vragenderwijs – steeds de omvang van dat volk verbreed tot iedereen die op weg wil naar dat land. Iedereen wordt uitgenodigd om zich ermee te identificeren: ‘zijn wij dat volk gewekt om op te staan?’ Het antwoord, de durf om de lange weg te gaan, wordt er meteen aan toegevoegd in het herhaalde refrein, in een moedig ‘wij gaan!’ Het mooie aan het lied is dat morele waarden uit het Tweede Testament naadloos worden verbonden met de ethiek rond de verhalen van het volk van de uittocht.
Leider
Een volk onderweg heeft een leider nodig. Er wordt gezocht naar een herder die zijn schapen naar water leidt en plekken groen (vgl. Psalm 23), die behoedt voor gevaar en – hier komt de ethiek om de hoek kijken – ‘een weg vindt om recht te doen’. De lange weg naar de vrede valt niet mee, en mensen raken op die weg beschadigd (‘kreupel en verminkt’). Maar wat ertegenover staat is onbetaalbaar: ‘toekomst duurt het langst’. Met andere woorden: de hoop is op een eeuwigdurende vredevolle toekomst voor allen.
Armen, kreupelen, blinden
Impliciet wordt de nieuwe herder, de nieuwe Messias, in het verhaal ingevlochten. Want wie had oog voor de arme langs de weg, de misbruikte, stomme manke en blinde? Het hele volk waar deze Messias leiding aan geeft bestaat uit deze mensen – de lamme helpt de blinde. Het bestaat niet uit de machthebbers. Zij zijn van de troon gestoten in dit koninkrijk – hier horen we de echo van Maria’s lofzang uit Lucas 1 (m.n. vers 52).
Dienaar
Eveneens klinkt in het ‘wie groot wil zijn moet dienaar zijn’ letterlijk Marcus 10:43, maar ook de echo van het verhaal van de barmhartige Samaritaan (Lucas 10:30-37). De richting van het volk onderweg is duidelijk: we moeten elkaar dragen, willen we het land van belofte bereiken en realiseren.
Levenslied
Aan het eind van het lied wordt de lofzang van Maria nog eens letterlijk herhaald: ‘Hij heeft de groten neergehaald en kleine mensen maakt Hij groot.’ Dat lied – zo wordt het voorgesteld – wordt door dit volk gezongen onderweg. Als een reislied. Het zingen van dit lied, het geloofslied, blijkt van levensbelang. Want zolang je het lied van hoop zingt en elkaar daarin draagt, word je samen deel van het verhaal over dat volk dat voor de toekomst bestemd is. Met vallen en opstaan breekt iedere dag een nieuwe toekomst aan. Een parel uit het Liedboek, van de hand van Servaas Bellemakers die zowel tekst als melodie als één grote eenheid maakte.
Dit lied klonk in een aflevering van Petrus in het land (2 december 2023). Kijk hier de hele aflevering terug.
KRO-NCRV