Hoe de radio-dj vecht met God
Het is even zoeken hoe ze het gesprek gaan vormgeven. “Voer jij het woord maar, Paul”, stelt Rob Visser voor, want Paul Visser en Wietze de Jager, dj bij Radio 538, kennen elkaar goed: Wietze is lid van de Noorderkerk.
Maar dat zorgt er júíst voor dat Paul Visser liever wat meer op de achtergrond blijft. “Het voelt raar om Wietze te interviewen, ik ken hem te goed. Hij beheert zelfs gedeeltelijk mijn Instagram-account, hij kan mij maken en breken”, grapt Paul. “Begin jíj maar liever, Rob.”
Die blijkt heel nieuwsgierig naar de radio-dj, want “ik kende je helemaal niet”. Dat snapt Wietze heel goed, want op de radio bereikt hij een veel jonger publiek. Mensen van de leeftijd van de Vissers hebben vaak geen idee wie hij is.
Talent
Wietze is opgegroeid in de vrijgemaakte kerk. “Een tikkeltje orthodox”, schat hij zelf in. In zijn studententijd was hij wat minder bezig met zijn geloof. “Maar ik heb op het juiste moment de juiste mensen om me heen gehad.”
Met ‘de juiste mensen’ bedoelt hij onder anderen zijn broer, die ook in Amsterdam woont en regelmatig op zondag appt: ‘Vanavond Noorderkerk?’ “Als ik al twijfel, haalt hij me wel over.” Of zijn eigen predikant. “Op een dag kwam Wietze bij me”, vertelt de voorganger. “Kán mijn werk als radio-dj wel als je gelooft, vroeg hij zich af. Voor mij is dat geen vraag. Mensen in andere functies staan óók bloot aan allerlei verleidingen. Ontwikkel je talent, heb ik geantwoord. Maar, zo heb ik erbij gezegd, ga tegelijkertijd op zoek naar God.”
“Dat opende mijn ogen”, aldus Wietze. “Christen-zijn en werken als radio-dj hoeft niet los van elkaar te staan. Het is juist een uitdaging.” Hij verrast mensen graag met zijn geloof: “Veel mensen denken bij een kerk aan iets ouds en stoffigs. Dat er ook hippe jongeren naartoe gaan, verbaast ze.”
Hij steekt zijn geloof niet onder stoelen of banken. Soms zit dat in details – “vloeken op de radio, dat is echt een grens” – soms vraagt hij er bewust aandacht voor. Zo kwam Paul Visser in 2016 naar aanleiding van de Week van Gebed vier maanden lang elke maandagochtend in de uitzending om te bidden. Voor een zender als Qmusic een nogal provocerend idee. Het leverde flink wat reacties op. “Vernietigende, van mensen die daar niet op zaten te wachten, maar ook verrassende. Mensen zeiden: ‘Zit ik in het donker in de auto, hoor ik een dominee bidden. Dat doet me wat.’”
Het was altijd even schakelen voor Paul Visser: eerst vaak een luidruchtige grap aanhoren – en dan gaan bidden. “Maar ik vond het heel bijzonder dat ik dit mocht doen, mensen door een kort gebed bij God brengen.” Nog steeds spreken mensen hem erop aan: “U bent toch die dominee die bidt met Wietze?”
Op het randje
Wietze heeft het nodig om naar de kerk te gaan. “Ik wil op zondag graag tot de kern komen. Ik vind het fijn als iemand me af en toe op mijn donder geeft. En Paul doet dat.”
Rob Visser lacht. “Nou, zo ken ik Paul niet. Geef daar eens een voorbeeld van.”
“Hij houdt je een spiegel voor”, legt de radio-dj uit. “Dan zegt hij bijvoorbeeld in de dienst: ‘We knikken hier allemaal ‘ja’, maar wat doen we morgen?’ Inderdaad, denk ik dan, morgen kondig ik weer liedjes aan met teksten die niet mals zijn. Of ik haal grappen uit die op het randje zijn. Dat ervaar ik als een spanning.”
Rob Visser grijpt naar een ander voorbeeld: het conflict met Mattie, met wie Wietze lange tijd een radio-duo vormde. Samen zouden ze overstappen naar een andere zender, maar Mattie sloot onverwachts in zijn eentje een contract bij Qmusic. “Welke rol heeft jouw geloof gespeeld tijdens dat conflict?”
“‘Ik vind het heel knap dat je niet met modder hebt gegooid’”
“Ik was erg gekwetst”, zegt Wietze. “Die pijn blijft, maar is op een gegeven moment wel verzacht. Ik denk dat mijn geloof daarbij geholpen heeft.” Het hielp hem vooral om alles in verhouding te zien. “Je realiseert je in zo’n situatie wat écht belangrijk is. Zo’n radioprogramma is leuk, maar dat is niet waar het in de kern om gaat.”
Paul Visser vindt het “knap dat je niet met modder hebt gegooid. Je hebt er af en toe iets over gezegd, maar je bent niet je gram gaan halen. In jouw positie letten mensen daarop, zeker als ze weten dat je gelooft.”
Tegenstander
Rob Visser heeft de Preek van de Leek van Wietze over Psalm 23 gelezen (zie kader). “Je refereert daarin aan het geluk met je gezin. Psalm 23 wordt vaak heel liefdevol uitgelegd, maar het is ook een strijdkreet. De dichter zegt: ‘Verdraaid, het zál mij een keer gebeuren dat het mij aan niets ontbreekt!’ Jij ervaart veel zegen in je eigen leven, maar ondertussen ontbreekt het miljarden mensen aan van alles. Wat doe jij met dat gevecht met God?”
Wietze: “Inderdaad, de wereld staat in de fik, en ik rijd elke avond lekker naar huis om daar te gaan eten. Ik kan niet zelf gaan helpen in Jemen, ik kan wel geld geven en bidden. Maar ik kan die vraag ook terugstellen: wat doe jíj eraan?”
Zo bedoelde Rob Visser zijn vraag niet. “Het ging mij om het gevecht met God. Hij kan soms zo verborgen zijn, zeker als je kijkt naar het leed in de wereld. Hoe ga jij om met die verborgenheid?”
“Dat is een voortdurend gevecht”, geeft Wietze toe. “Ik twijfel constant en ik ben best beïnvloedbaar. Het is wel zo dat ik elke avond bid en mijn twijfels meeneem in mijn gebed. Ik zoek als het ware mijn tegenstander op en ga het gevecht aan.”
Je moet God ook wíllen zien, weet hij. “Toen we Paul vroegen op de radio te bidden, was dat voor mij vooral een leuk radio-idee. Maar Paul zei: ‘Dit is ongelooflijk. Ik heb juist gebeden hoe ik mensen buiten de kerk beter zou kunnen bereiken, en dan bel jij met deze vraag.’ Toen dacht ik: zo beschouwd is dit een wonder.”
Paul Visser komt terug op Psalm 23: “Daar zit die verborgenheid van God ook in. Je kunt in diepe duisternis verkeren, en ineens kan blijken dat God daar ook bij je is.”
“‘Soms kan het leven zo moeilijk zijn dat het vinden van God een hele toer is’”
“Soms kan het leven zo moeilijk zijn dat het vinden van God een hele toer is”, reageert Rob Visser. “Dan denk je alleen maar: hoe kán dit, dat een mens zo moet lijden?” Hij wil maar zeggen: laten we voorzichtig zijn met onze uitspraken, want God is soms “dramatisch verborgen voor mensen”.
Hekken
In zijn lekenpreek stelt Wietze dat beroemde dj’s als David Guetta voor veel jongeren een godheid zijn. Veel christelijke ouders houden hun kinderen het liefst verre van dancefeesten waar uren wordt gedanst op stampende beats, bang dat ze te veel opgaan in dat wereldje en vergeten God te zoeken of dat ze drugs gaan gebruiken. “Begrijp jij dat?” vraagt Rob Visser aan Wietze.
Hij trekt verwonderd zijn wenkbrauwen op bij Wietzes antwoord: “Nee, heb liever het lef om je kinderen gewoon te laten gaan.” De radiomaker legt het uit: “De vraag is waaróm je naar een feestje gaat. Ga je omdat je daar het geluk wilt vinden? Dan kom je er leeg weer vandaan. Maar sta je stevig in je schoenen en ga je omdat je zin hebt in een feestje, dan is het een heel ander verhaal. Ik ben zelf regelmatig op zo’n dance-event. Ik luister naar de muziek, drink een biertje, knoop een gesprekje aan en ga weer naar huis. Dat is alles, mijn geluk hangt er niet van af.”
Hij denkt ook niet dat het zin heeft als ouders hun kinderen hiervan weghouden. “Tieners zitten op social media, ze zien alles. Als ze iets graag willen maar het mag niet, wordt de drang alleen maar groter. Op een gegeven moment gaan ze toch, en dan gaan ze pas écht los. Verbieden werkt averechts. Natuurlijk gaat het ene kind er beter mee om dan het andere, maar wees niet te bang.”
Veel belangrijker is de vraag wat de basis is van het bestaan van je kind. Volgens Paul Visser is grenzen trekken soms essentieel, maar hij wijst op de aanpak van veel schaapherders: “Die zetten geen hekken, maar slaan een bron.” De bron zorgt ervoor dat de schapen weer terugkeren. “Je kunt hekken zetten om het leven van je kind, maar die dagen uit om eroverheen te springen. Belangrijker is: weet je kind af van de Bron? Dat belooft meer.”
“In de Noorderkerk”, geeft Wietze als voorbeeld, “zitten veel jongeren, maar op zondagmiddag gaan ze
na de dienst naar de kroeg om een biertje te drinken. Je kunt daar problemen mee hebben, maar in die kroeg praten ze wel over het geloof. Dat is toch super? Natuurlijk bedoel ik niet dat je geen regels en kaders moet hebben, maar laat die niet het startpunt zijn. Laten we beginnen bij de Bron.”
Wietze de Jager
Geboren: 24 februari 1989, Enschede.
Gezin: getrouwd met Lieke Veld, twee kinderen.
Bekend als: radio-dj bij Radio 538 en SBS-presentator. Werkte voorheen bij 3FM, AmsterdamFM en Qmusic. Daar werd hij onder andere bekend als helft van het duo Mattie & Wietze.
Tekst: Marusja Aangeenbrug en Maurits van Stuijvenberg | Foto’s: Sjaak Verboom