Aan boord van marineschepen heb je, net als bij de kapper, een heuse leesmap. Niet zo uitgebreid helaas: de bemanning mag hun voorkeur opgeven voor drie tijdschriften. Aan boord van mijn eigen schepen (mijnenjagers) zijn dat de Power Unlimited (voor de game-fanaten, en die zijn er veel aan boord), de AutoVisie (het zuurverdiende geld moet ergens aan op) en de Panorama (hetzij voor de journalistiek danwel voor de vrouwenposter in het midden).
De rest van het nieuws wordt geput uit de televisiejournaals, Nu.nl, en (niet in de laatste plaats) een grote hoeveelheid websites en sociale media. Dat die hoeveelheid informatie verlammend kan werken, en dat sommige berichtgeving bovendien niet eens waar is, weten we onderhand wel. En dat je je daardoor juist meer en meer terugtrekt in je eigen bubbel, met je eigen nieuws, meningen en interesses, merk ik ook bij mezelf en bij de wereld om mij heen.
De informatie en de verhalen die we als mens te verstouwen krijgen, is de laatste jaren verzevenvoudigd
Tegen grenzen aan
Een collega-geestelijk verzorger bij de marine vertelde me laatst dat we, als het aankomt op prikkels en informatie, eigenlijk zeven levens leven. Met andere woorden: de informatie en de verhalen die we als mens te verstouwen krijgen, is de laatste jaren verzevenvoudigd. Onze grootouders hadden het in die zin veel makkelijker. Rustiger vooral. Dat is nu compleet anders: Gaza, Rode-Lijn-trekkers, Oekraïne, Soedan, het klimaat, Trump, Ajax, en dáárnaast nog eens je gezin, je huwelijk, je werk en je geloof. Het wordt heel druk in ons hoofd. En steeds meer mensen lopen tegen de grenzen aan, raken uitgeput, of kiezen voor hun eigen cocon van een bijna wereldmijdende houding: “Ik kan er niets aan doen, dus het boeit me allemaal niet meer. Als ik het maar naar mijn zin heb.”
Mening vormen
Binnen Defensie pleit ik al langer voor het volgende: iedere militair een gratis krantenabonnement. We investeren miljarden in wapens, munitie, schepen of tanks, om nog maar te zwijgen van voeding, sportmogelijkheden én zelfs de Panorama. Maar willen we ook zorgen voor een goede informatievoorziening voor onze militairen? Dat ze op de hoogte zijn van wat er speelt in de wereld? Dat ze een mening kunnen vormen aan de hand van kwalitatief goede journalistiek?
Dit advies kun je breder trekken dan alleen de wereld van Defensie: mijd het nieuws niet, maar doseer het wel. Te veel informatie en prikkels putten je uit en stompen je af. En niemand vraagt van je om over alles een gedegen mening over te hebben. Kies. Selecteer. Pak aan wat je aan wilt pakken. Maak ruimte in je hoofd. Een krant, een papieren versie bij voorkeur, kan zo maar eens het begin zijn.
