‘Hier vallen m’n plannen en gevoelens meer op hun plek’, vertelde een student terwijl we door de duinen liepen. ‘Ik zie de komende tijd nu meer zitten dan ik vorige week deed. Zo’n bewuste start helpt me minder angstig te zijn voor alle veranderingen het komende jaar.’
Bewust beginnen
In het eerste weekend van 2025 was ik met een groep studenten op Schiermonnikoog. Samen met collega-studentenpastor Jasja Nottelman organiseerde ik een retraite voor studenten uit Utrecht en Groningen. Een klein groepje twintigers, de meesten kenden elkaar nog niet. Elk op zoek naar verstilling, ruimte voor reflectie, uitwaaien en het nieuwe jaar bewust beginnen onder de titel Starten op Schier.
Ruimte voor niets
Een aantal programmaonderdelen was gepland, maar er was vooral ruimte voor niets. In de ruimte van niets hoeven kan een mens verschijnen aan zichzelf, de ander en God. Er waren wandelingen op het strand, er werden dikke boeken gelezen op de bank en de masterniveau sudokupuzzels werden moeiteloos opgelost. In het noordelijkste kerkje van Nederland, de Sint Egbertkapel, konden we ons ochtend- en avondgebed houden. Taizé-liederen, een inspirerende tekst, stilte en gebeden omlijstten de drie dagen van deze retraite.
Eenvoud en stilte
Op zaterdagochtend kwam een van de monniken van het eiland bij ons op bezoek. Hij vertelde zijn levensverhaal, en de studenten mochten allerlei vragen stellen. Van het ervaren van roeping tot rusteloosheid en van celibatair leven tot met tegenwind fietsen door de duinen, allerlei thema’s kwamen ter sprake. De groep was nieuwsgierig naar een spiritueel leven van eenvoud en stilte. ‘Het lijkt mij ook wel fijn, denk ik: het klooster – niet mee hoeven doen aan de drukte van het leven. Maar ik zou me ook gaan vervelen,’ gaf een van de studenten aan.
Die opmerking leidde tot een openhartig gesprek over verveling, lege ruimte in de agenda en het bewust opzoeken van stilte. We waren het met elkaar eens: eigenlijk doen we het te weinig, terwijl we in de stilte nieuwe energie kunnen ontvangen en kunnen oefenen in liefde.
Grote keuzes
Studenten bevinden zich vaak in een turbulente tijd: een tekort aan studiepunten, een stagejaar, beginnen met het schrijven van de scriptie of twijfel over de masteropleiding, een tussenjaar of toch werken. Allerlei grote keuzes, des te belangrijker om momenten te creëren voor reflectie. Een retraite zoals deze gun ik iedereen: het eiland nodigt uit om tot rust te komen en helderder zicht te krijgen op drijfveren, dromen, angsten en verlangens.
Volgend jaar hopen we weer met een groep studenten te gaan. Vanuit de Protestantse Gemeente Utrecht worden ook andere retraites op Schiermonnikoog georganiseerd.
Op maandagochtend, net voordat we weer naar de boot zouden vertrekken en 2025 écht zou beginnen, sloot ik in de kapel af met het gedicht ‘Vrijplaats’ van zangeres en liedschrijfster Wende Snijders.
Vrijplaats
Een plek waar de wind door je hoofd waait
waar je doet waar je buik van gaat zingen
waar je droomt zoveel je kan
waar je bent wie je bent.
Een plek van zand, van zee, van lucht, van aarde, van vuur
een plek waar je nooit verdwalen kunt.
Een plek waar de vrijheid woont;
daar wil ik zijn.
En als ik daarvan vertrek,
neem ik die plek mee
overal waar ik nog komen ga.
