Vorig jaar gaven Nederlanders 118 miljoen euro uit aan vuurwerk. Deze geliefde en omstreden oudejaarstraditie gaat in de komende jaren veranderen. Het vuurwerk door consumenten zal vervangen worden door vuurwerkshows door gemeenten en verenigingen. Vuurwerk rond de jaarwisseling zal niet verdwijnen.
Waarom is het zo populair? Wij associëren vuurwerk met vreugde en feest. Met bewondering en verwondering kijken we naar het kleurrijke schouwspel aan de donkere hemel. Maar lang geleden, in China, ging vuurwerk over meer dan feest. Het had ook een afschrikwekkend effect: het luide geknal en geknetter zou de boze geesten verjagen.
Achter je laten
Weinigen van ons ervaren vuurwerk nog als verjaging van boze geesten. Toch vind ik het niet zo gek dat we uitgerekend op oudjaarsavond vuurwerk afsteken. Wat uit het voorbije jaar zouden we willen verjagen? Wat zou jij het liefst achter je laten?
Dat vind ik eerlijk gezegd best ingewikkelde vragen. Alsof je op 31 december kunt loslaten wat je niet (meer) bevalt. Bind die ruzie of dat gedoe op je werk, de ziekte van jezelf of je dierbaren, je boosheid, zorgen of tranen en ook graag die oorlog stevig vast aan een vuurpijl en schiet ‘m zo ver mogelijk weg!
Zo werkt het natuurlijk niet. Er zijn dingen die je dolgraag zou willen loslaten maar die toch met je meereizen het nieuwe jaar in. Er zijn gedachten, gevoelens of patronen die je liever gisteren dan vandaag had losgelaten. Maar loslaten is vaak een proces dat om een lange adem vraagt. En er zijn dingen – en mensen! – die je helemaal niet wilt loslaten. Je overleden dierbare of je gezondheid achterlaten in 2025 is wel het laatste wat je wilt!
Terugblikken
Kortom, het leven kunnen we lang niet altijd naar onze hand zetten. En 1 januari is geen schone lei, geen volstrekt nieuw begin. Wel ervaar ik de laatste weken en dagen van het jaar als een tijd om terug te blikken. Wat heeft me vreugde gebracht en wat verdriet? Waar ben ik trots op, wat had ik anders willen doen? Waar ben ik dankbaar voor? En kijkend naar wat binnen mijn invloedsfeer ligt: wat zou ik willen leren en wat zou ik willen loslaten?
Ik kan best een paar dingen bedenken die ik graag zou loslaten: mijn ongeduld, mijn soms strenge oordelen over mijzelf, mijn voortdurende doen waardoor zo weinig ruimte overblijft om te zijn. Dit zijn geen dingen die ik op 31 december ‘even’ achter mij laat. En bovendien is drie misschien wat veel. Maar één ding kiezen en mezelf de tijd geven om dit stapje voor stapje anders te gaan doen, dat kan wel!
Met vallen en opstaan
Als startschot knal ik dan op 31 december de boze geest van haast, onrust en ongeduld mijn wereld uit. Met één pijl of één rotje – ik ben absoluut geen liefhebber van vuurwerk. En ik weet dat die geest in januari en vele momenten daarna weer zal opduiken. Want loslaten kost tijd en gaat met vallen en opstaan. Maar als ik mezelf een jaar de tijd gun, kan ik eind 2026 misschien concluderen dat deze boze geest mij wat minder op de huid zit.
Oudjaarsavond lijkt me een uitgelezen moment om je verlangen om iets los te laten – met of zonder knal – uit te spreken, naar jezelf, naar anderen of naar God. Want je hoeft het niet alleen te doen! Sterker nog, ik ben ervan overtuigd dat zo’n loslaatproces meer kans van slagen heeft als je anderen erbij betrekt.
Loslaten én vasthouden
Misschien zijn zelfs de mensen die je mist en die je nooit kunt en wilt loslaten erbij op deze oudjaarsavond. Een stille proost om middernacht op zijn leven of oliebollen volgens haar recept. Een gesprek over je dierbare herinneringen aan hem of tranen – van het huilen en het lachen – om haar liefde. Want soms kan en hoeft loslaten helemaal niet. Rouwen is niet loslaten, maar anders leren vasthouden, aldus de Vlaamse rouwdeskundige Manu Keirse. Ik wens je geduld om los te laten en liefde om vast te houden!
Lees ook:
