‘Vier tellen in, door je neus … en vier tellen uit, door je mond’, klinkt op zaterdagmiddag bij de dagretraite van de protestantse pioniersplek Op Adem. Een groep van twintig mensen ligt op matjes, aandachtig bezig met … ademen. Door christelijke meditaties en ademtechnieken ontstaat er ademruimte in onze drukke levens. Ademen, we doen het allemaal, al zijn we er zelden echt bewust mee bezig.
Adem ontvangen
Steeds meer ontdek ik dat het leven een natuurlijk ritme heeft: dag-nacht, eb-vloed, in- en uitademen. Een ritme van ontvangen en geven, omarmen en loslaten. Ademhalen, of beter: de adem ontvangen, is voor mij een helpende metafoor in de begeleiding van studenten.
In het studentenpastoraat van Utrecht spreek ik vaak studenten die vermoeid zijn. Studenten die te lang hebben moeten knokken voor studiepunten, het voldoen aan verwachtingen van ouders, het onderhouden van stroeve relaties of het verwerven van status. De balans tussen geven en ontvangen is zoek – de reserves zijn op, er is niets meer te delen.
Verlangen naar ruimte
Deze uitgebluste studenten verlangen naar ruimte, naar nieuwe energie. Als ik een stukje met hen mee mag lopen, hoop en bid ik dat zij iets mogen ervaren van ruimte, van rust, een diep, woordeloos gekend-zijn. Ruimte om hun leven weer in overeenstemming te laten komen met het natuurlijke ritme van in- en uitademen. Ik hoop dat deze studenten mogen ontdekken er niet alleen voor te staan, dat ze hun kwetsbaarheid onder ogen durven te komen en opnieuw geïnspireerd kunnen worden. Bewust leren vertragen, ook al dendert de wereld om ons heen door.
Als zelfs Jezus dit ritme van ontvangen en geven nodig had, hoeveel te meer heb ik daar behoefte aan?
Berg op, berg af
Ik herken de verhalen van de studenten die ik spreek. Vaak is de balans in mijn eigen leven ook zoek, dan verwacht ik te veel van mezelf: altijd maar aanwezig en beschikbaar zijn. Terwijl ik die zaterdagmiddag op een matje aan het ademen was, dacht ik aan Jezus en hoe ook Hij bewust tijd nam om op adem te komen. Hij was veel onder de mensen, had contact met zijn vrienden, sprak en genas. Maar: Hij trok zich ook vaak terug om alleen te zijn. Dan ging Hij bidden, op een berg of heuvel (zie Marcus 6:46, Lucas 6:12 en Lucas 9:28). Jezus ging de berg op om alleen te zijn, in het verborgene geïnspireerd te raken en te ontvangen van de Vader, om vervolgens weer bergaf te gaan: om liefde, hoop en geloof te delen.
Adem die uitnodigt om te vertragen
Terwijl ik langzaam door ademde, besefte ik: als zelfs Jezus dit ritme van ontvangen en geven nodig had, hoeveel te meer heb ik daar behoefte aan? Het is belangrijk om tijd te nemen om 'bergop' te gaan. Om te ontvangen van God, geïnspireerd te raken en ruimte te scheppen voor de levensadem. Als ik weer te veel van mezelf verwacht, als mijn messiascomplex mij vertelt iedereen te moeten redden, wil ik vaker stil worden. In de stilte hoor en voel ik dan de adem. De adem die uitnodigt om te vertragen, mens te zijn in verbinding met de Maker. In en uit. Ontvangen en weer (door)geven. Bergop, bergaf.
