Gezang klink in de wereldnacht
op gouden eng’lenstem.
Het danst vanuit de hemel neer
en aardt in Bethlehem.
‘Gods welbehagen in de mens!
Hij roept de vrede uit.’
Verstild luistert de aarde naar
dit hemelse geluid.
De wolken breken, waar dit lied
op vredesvleugels wiekt.
De wijde wereld raakt vervuld
van hemelse muziek.
Zij wordt vanuit haar diepe nacht
gewekt door deze klank,
haar spraakverwarring overstemd
door 't hemelse gezang.
De nieuwe tijd breekt weldra aan
naar het profetenwoord.
De nieuwe aarde van omhoog
begroet haar Vredevorst.
En wereldwijd klinkt dan het lied
dat deze Koning dankt.
Voorgoed zingt elke mensentong
dit hemelse gezang.
Tekst/vertaling: Sytze de Vries
Componist/arrangeur: trad. Arthur Sullivan/desc. David Hill
Bundel: Zangen van Zoeken en Zien
Projectkoor o.l.v. Hanna Rijken
Orgel: Sebastiaan 't Hart
Fluit: Hanna Rijken
Harp: Victoria Davies
-----
Toegelicht: Een lied klinkt in de wereldnacht
(door dr. Oane Reitsma, medewerker Spiritualiteit en Eredienst in de dienstenorganisatie)
Engelen
In 1993 schreef Sytze de Vries in opdracht van het Centrum voor de Kerkzang een hertaling van het 19e-eeuwse Engelstalige lied ‘It came upon a midnight clear’. Het was bedoeld voor een Nederlandstalige versie van een Festival of Lessons and Carols. Het lied bezingt de scène waarin een engel aan de herders in het veld van Betlehem verschijnt en hen de geboorte van de Messias aankondigt (Lucas 2, 8-14). Bij de ene engel voegen zich ontelbare andere die de vrede op aarde bezingen. Daarna vertrekken zij weer naar de hemel.
Exemplarisch
Deze kleine scène in het evangelie, waarin één engel iets aan enkele herders vertelt, wordt in het lied meteen breed getrokken. Het gaat niet om een toevallige nacht lang geleden ergens in het Midden-Oosten, maar het gaat om de ‘wereldnacht’ – de duisternis die heel de aarde bedekt. Het is niet alleen een boodschap aan de herders, maar aan heel de wijde wereld. Haar spraakverwarring, de zonde van de mensen, wordt overstemd door vreugdevol engelengezang. Het gaat in dit verhaal ook niet alleen om de geboorte van een bijzonder kind maar om het ontstaan van de wereldvrede. Vanaf dit moment is er een ommekeer in de wereldgeschiedenis gekomen. De ommekeer in het leven van de herders, die meteen naar Betlehem trekken, is daar symbool van.
Profetenstemmen
In de tweede helft van het lied klinken met de stem van de engelen die van de profeet Jesaja mee. Over de wereld in barensnood en duisternis. Eigenlijk lijkt het lied aan te sluiten bij de theologie van Paulus zoals we die in zijn Romeinenbrief tegenkomen (Romeinen 8, 18-25). De mensen zijn voor eeuwig met elkaar in strijd. Maar hoe meer zij zwijgen, hoe hoorbaarder de stem van de engelen die het aanbreken van de vrede verkondigen wordt.
Meezingen
Als reactie op de stem van de engelen gaan ook de mensen zingen in plaats van ruzie maken. Zij zingen uit dankbaarheid. Dit antwoord van de mensen versmelt vervolgens met de boodschap van de engelen en wordt één harmonieus geheel: een lied van vrede dat nooit meer ophoudt.
