Gisteravond rondde ik het derde seizoen van de Netflix-serie 'Shtisel' af. De vorige seizoenen hadden mij al bijzonder aangesproken, omdat hier op een zeer milde wijze een inkijkje wordt gegeven in deze wondere wereld, waar televisie en internet uit den boze zijn, maar waar de gemeenschap en de familie juist van grote waarde zijn. En boven alles wil men leven naar de Halacha, de geboden van G_d (een orthodoxe Jood spreekt de godsnaam niet uit).
Nu klinkt dit misschien allemaal topzwaar, maar niets is minder waar. De serie blinkt juist uit in een mooie mix van ernst en humor, van drama en lichtvoetigheid. Er wordt daarbij werkelijk voortreffelijk geacteerd en in de diverse personages zit genoeg gelaagdheid. Ik noem er een paar:
- Vader Schulem Shtisel, weduwnaar en rabbi/hoofd van de Jeshiva (school voor Torah-studenten). De man is sociaal nogal onbeholpen, zeker in de omgang met vrouwen, maar aan de andere kant is hij een meester in het intrigeren én het maken van thee en andere non-alcoholische drankjes. Buiten dat is hij, na toch weer een mislukte actie, nooit te beroerd om zijn spijt te betuigen. De slotscène, waarin hij de (seculiere) Joodse schrijver Isaac Bashevis Singer citeert over de doden die we altijd met ons meedragen, terwijl hij met zoon en broer aan een mineraalwatertje zit, is van een grote ontroering.
- Zoon Akiva Shtisel, ook weduwnaar en kunstenaar. Akiva is de dromer en tegelijk de twijfelaar. Hij verkeert in dit seizoen vaak in grote existentiële nood, maar gelukkig is daar altijd z'n dochtertje en de kunst. En langzaam ontworstelt hij zich aan z'n alomtegenwoordige en allesbepalende vader.
- Dochter Gitti Weiss, uitmuntend kokkin in een restaurantje, maar tegelijk ook een moeder die het allemaal wil regelen. Ze loopt daarin regelmatig aan tegen haar man Lippe (van oorsprong veel minder orthodox) en haar zoon, die op het relationele vlak andere wegen gaat.
- Kleindochter Ruchami Weiss (geweldig geacteerd door Shiri Haas, die ook een glansrol vervulde in de mini-serie 'Unorthodox'), die met haar man Hanina een grote kinderwens heeft, maar eigenlijk is dit te gevaarlijk voor haar gezondheid. Dit gegeven wordt op ontroerende wijze uitgewerkt. Ruchami is een voorbeeld van hoe zo'n Joodse vrouw allesbehalve slaafs is en voortreffelijk tegenspel biedt aan haar man, echt als 'een tegenover'.
- Schoonzoon Lippe Weiss, man van Gitti en vader van Ruchami. Hij heeft een verleden, en dat wordt 'm door z'n vrouw met enige regelmaat ingewreven. Maar in dit seizoen komt hij echt uit de schaduw. Eigenlijk is hij mijn favoriete karakter geworden. Hij wil orthodox zijn, maar zoekt tegelijk de grenzen op, juist om z'n gezin van dienst te zijn. Maar het wordt eigenlijk niet gewaardeerd door z'n vrouw. Dat brengt 'm in een crisis. Twee keer zien we hem zich daarbij tot G_d richten in een vrij gebed, dus niet volgens het gebedenboek. Deze gebeden behoren tot de mooiste uit deze serie, omdat ze zo onconventioneel en volstrekt eerlijk zijn. De tweede keer ligt hij midden op de parkeerplaats van het ziekenhuis op z'n knieën, omdat dochter Ruchami in de verloskamer dreigt dood te gaan. Lippe belooft G_d van alles. En dan is er opeens een fel licht. Even denk je aan een engelverschijning o.i.d., maar het blijken de koplampen van een auto te zijn, die een parkeerplek zoekt. Een staaltje onvervalste humor, met een flinke scheut zelfspot. Het barst er in deze serie van!
Ik kan nog eindeloos doorgaan over deze serie, maar dat doe ik niet: a) niemand zit op nog meer spoilers te wachten en b) je moet deze serie gewoon zelf zien, vanwege de voortreffelijke dialogen, het dito acteerwerk, de verschillende verhaallijnen met genoeg dramatische ontwikkelingen, zonder dat ze ongeloofwaardig worden én zoals gezegd de geweldige humor. Dit alles maakt 'Shtisel' tot een onweerstaanbare melange.
Bekijk hier de trailer van de serie:
Deze serie is te zien op Netflix.
---
Lees ook:
