‘Neem bij de volgende rotonde de tweede afslag.’ Wat is een TomTom of routeplanner op je telefoon toch een uitkomst. Helemaal tijdens vakanties en in onbekende oorden. In plaats van worstelen met een onhandige, uitvouwbare kaart – om over echtelijke ruzies maar te zwijgen – tik je gewoon het adres in en luister je naar de duidelijke instructies.
Tomtom-Opperbaas
Stel je voor dat het met je leven ook zo zou zijn. Dat er een ‘TomTom-Opperbaas’ was die me precies vertelde hoe ik op de plek van mijn bestemming zou komen. Of in christelijk jargon: dat God een plan heeft voor mijn leven. Hoe gangbaar die gedachte in de christelijke wereld ook is, ik ben steeds meer vragen gaan stellen bij dit concept. Is God wel iemand die mij vertelt waar ik rechtdoor moet of linksaf moet slaan? Of dit de baan is die bij me past, of de keuze die zijn zegen kan wegdragen?
Groter plan
Waar ik God lange tijd als het ware ‘toe-eigende’ en - wat oneerbiedig gezegd - tot mijn persoonlijke routeplanner maakte, ben ik tot een andere overtuiging gekomen. Ik geloof zeker dat God een route in gedachten heeft, maar dat die route veel groter is en bedoeld voor de hele mensheid. Wat dat plan is, kun je op diverse plekken in de Bijbel ontdekken, bijvoorbeeld in Micha 6:8, Lucas 17:20,21, Marcus 4:30-32 en Romeinen 14:17.
Koninkrijk van heelheid
In het Nieuwe Testament wordt dat plan ook wel Koninkrijk van God genoemd. Dat Koninkrijk bestaat dus niet uit allerlei persoonlijke plannetjes die Hij heeft voor Jaap, Sophie of Ahmed, maar voor hoe God wil dat mensen in het algemeen tot bloei komen. Het gaat om ‘heelheid’. Zodat mensen in harmonie leven met zichzelf, met God, met de ander, met de schepping.
‘Stel je voor dat er een ‘TomTom-Opperbaas’ was die me precies vertelde hoe ik op de plek van mijn bestemming zou komen’
Wat is Gods verantwoordelijkheid en wat de mijne?
Het idee van één groot plan zette de boel wel even op z’n kop. Want waar ik bij dat ‘oude denken’ mijn verantwoordelijkheid eigenlijk op God afschoof: ‘Zegt U maar wat U wilt dat ik moet doen’, ben ik nu aan zet. Ik zie het nu zo: dat God zijn grote plan uiteen heeft gezet, en mij vraagt om hierop te antwoorden. Dat is waar ver-antwoord-elijkheid over gaat: jouw antwoord geven op een situatie. Vaag en abstract? Nou, allesbehalve. Want steeds als ik met onrecht en lijden te maken krijg, word ik geconfronteerd met de vraag: Wat is Gods kijk hierop? En welk antwoord geef ik? Dat kan soms pijnlijk concreet zijn.
God als levensverzekering
Soms verlang ik weleens terug naar mijn oude idee, van God die een persoonlijk plan voor mijn leven heeft. Als ik eerlijk ben, is dat vooral omdat ik dan verlang naar garanties. Want als je precies weet dat je in het spoor loopt dat God wil, dan kan je toch niks overkomen? Maar zo werkt het natuurlijk niet. Dan maak ik God niet alleen tot mijn persoonlijke routeplanner, maar ook tot mijn levensverzekering.
Je rol oppakken
Ik denk dat de heelheid waar de Bijbel over spreekt te maken heeft met volwassen worden en je rol oppakken in het leven, zodat je tot zegen kunt zijn. Ook al is en blijft het leven vol schoonheid en lelijkheid, vol liefde en onrecht.