Ik ontmoet soms boze studenten: jonge mensen die geraakt zijn door wat er speelt in de wereld. Je ziet het in hun ogen, je hoort het in hun stem: hun woede is niet oppervlakkig maar gaat diep. De klimaatcrisis, (financiële) ongelijkheid, discriminatie … deze kwesties, en meer, gaan hen persoonlijk aan. Ze zeggen: ‘Het klopt niet, het moet anders!’ Ze demonstreren, starten gespreksgroepen, verdiepen zich in wetenschappelijk onderzoek of kiezen een loopbaan waarin ze een verschil kunnen maken. Ze willen zich laten leiden door waarden als gelijkheid, rechtvaardigheid en solidariteit. Boosheid is voor hen geen destructieve kracht, maar een kompas voor een mogelijke toekomst.
De emotie boosheid geeft een grens of een wens aan. Boosheid en onvrede over de huidige situatie is het begin van verandering. Het is het vuur achter een oprecht verlangen naar een betere wereld. Zonder dat heilige vuur verandert er weinig.
Hedendaagse profeten
Deze maatschappelijk betrokken jongeren lijken voor mij op hedendaagse profeten. Niet als buitenbeentjes in kamelenhaar gekleed, maar wel met dezelfde bezieling en hetzelfde vuur als de profeten uit het Oude Testament. Ze durven te zeggen dat het systeem faalt. Ze staan op, niet alleen tegen een kleine groep mensen met macht, maar tegen de structuren. Ze leggen de mechanismen bloot die verdeeldheid zaaien.
Op dit moment lees ik The Tears of Things, een nieuw boek van franciscaan Richard Rohr. Hierin schrijft hij over oudtestamentische profeten en hun actuele relevantie. Hun boodschap was niet alleen vermanend, maar juist doordrenkt van hoop en verlangen. Onder hun scherpe woorden lag een diepe betrokkenheid en een visie op een leven dat heilzaam is, voor iedereen. Ook vandaag de dag hebben we mensen nodig die tekortkomingen moedig aankaarten. Niet om individuen weg te zetten als ‘slecht’, maar om licht te werpen op systemen die al te lang tekortschieten. We hebben mensen nodig die een nieuwe manier van leven kunnen voorstellen en voorleven, dát is profetisch.
Deze tijd heeft mensen nodig die boos kunnen zijn zonder verbitterd te raken
Idealen koesteren
Sinds ik met idealistische studenten werk, heb ik meer zicht gekregen op mijn eigen waarden. Hun energie, verlangen en daadkracht werken aanstekelijk. Ik heb ontdekt: hun dromen zijn niet naïef, ze zijn noodzakelijk! Terwijl onverschilligheid op de loer ligt, is het moedig om je idealen te koesteren. Dit is ook voor mij een dagelijkse herinnering.
Waak over je hart, want het is de bron van je leven, Spreuken 4:23.
Ja, soms moet je een beetje gek zijn om te geloven dat het anders kan. Ook de profeten van toen werden voor gek verklaard. Maar ze hielden vol, in navolging van het goede, omdat ze iets zagen wat anderen niet durfden te dromen. Daarom zeg ik (ook) tegen de boze studenten die ik ontmoet: blijf moedig in verbinding met je idealen. Laat cynisme geen vat op je krijgen. Blijf luisteren naar de dromen die in je leven en draag op jouw unieke manier bij aan een nieuwe toekomst.
Het kan anders
Deze tijd heeft mensen nodig die boos kunnen zijn zonder verbitterd te raken. Doodgewone mensen zoals jij en ik die de moed tonen om te wijzen op wat niet klopt, en tegelijk blijven hopen op wat wél mogelijk is. Mensen die met hun leven zeggen: het kan anders! Mensen die het heilige vuur voelen en gebruiken.
Foto: Nienke van Denderen