‘De nieuwe vrouw’ is nog tot 8 januari te bezichtigen, zie singerlaren.nl.
Ik heb erg genoten van de expositie. Het vertelt een verhaal en daar hou ik van. In elke zaal wordt het betreffende thema nader uitgelegd. Er zijn portretten van de eerste voorvechtsters van vrouwenemancipatie, vrouwen die de opgelegde normen en beperkingen wilden doorbreken. Zoals een portret van Aletta Jacobs door Isaac Israëls, maar ook schilderijen die de achtergestelde positie van vrouwen laten zien, vrouwen die in slechte omstandigheden in fabrieken moesten werken. Of een portret van een vrouw in haar verpleegstersuniform; voor die tijd was het heel ongewoon om jezelf zo te laten portretteren. Zij mocht na haar trouwen niet meer werken.
Vrouwen mochten fietsen!
Een ogenschijnlijk alledaags tafereel in een prachtige, strakke compositie van twee vrouwen met een fiets. Het was een van de grootste verworvenheden van de vrouw: mogen fietsen. Daarvoor werd speciale fietskleding voor vrouwen ontworpen, want je kon toch niet fatsoenlijk bewegen met een strak korset en een hoepelrok tot je enkels? Zo is de expositie een mix van schilderijen en foto’s die tonen hoe de omstandigheden voor vrouwen waren en langzaam veranderden. Zoals schilderijen van vrouwen die de barricade op gaan, nieuwe werkvelden betreden, zelf meesterwerken scheppen, een sigaret opsteken. Vrouwen die met conventies breken, grenzen verleggen.
Demonstraties voor vrouwenemancipatie
Tussen alle schilderijen door zijn foto’s te zien van demonstraties van de jaren 70 en 80. Herinneringen komen boven van mijn moeder, mijn broertje en ik. Mijn moeder nam ons mee naar zowel demonstraties voor vrouwenemancipatie als demonstraties tegen kernraketten. Ik weet nog dat we op een groot veld aankwamen en dat mijn moeder iemand plots om de hals vloog en heel hard moest huilen. Op mijn 12e was ik geraakt maar ik schaamde me natuurlijk ook rot. Je emoties zo laten gaan! Met terugwerkende kracht ben ik erg trots op mijn moeder. Als predikantsvrouw en moeder van vier kinderen is ze in de jaren 80 losgebroken. Zij ging studeren en wij moest het huishouden doen, haha. Ik wou dat ik mijn emoties wat vaker de vrije loop liet voor mijn twee jongens. Het is heel gezond voor kinderen om te zien dat alles er mag zijn.
Kerk en de vrouw
Religie en het christendom hebben de vrouwenemancipatie nou niet bepaald geholpen, bedenk ik terwijl ik deze blog schrijf. Ik ben geen theoloog en ook geen geschiedkundige, maar zoveel weet ik nog wel. Nog steeds mogen in sommige kerken vrouwen niet in het ambt treden. Ik voel plaatsvervangende schaamte. Als ik vertel dat ik christelijk ben, blijken mensen vaak nog allerlei negatieve associaties bij kerk te hebben, onder andere vanwege de positie van de vrouw. Gelukkig heeft er in de meeste kerken een enorme ontwikkeling plaatsgevonden. Laten we daarvoor blijven vechten!
Interessante links met bezoek- en luistertips
Voor meer informatie over de expositie ‘de nieuwe vrouw’: klik hier.
Er is een podcast bij gemaakt met vijf spraakmakende vrouwen die hun kijk geven op de nieuwe vrouw van tegenwoordig. Voor de podcast op Spotify klik hier.
Ook in het theater staat feminisme dit jaar vaak centraal. Als thema, maar ook proberen veel vrouwen bepaalde klassieke stukken te herschrijven, zó dat ook vrouwen de voorname rollen kunnen spelen en niet alleen de hoer of de kuise vrouw zijn of een bijrolletje hebben. In het Chassétheater in Breda is een hele serie met ‘de vrouw’ als thema. Veel stukken spelen door het hele land. Het zijn geen jaren 80 anti-man voorstellingen, ze geven een eerlijk beeld van het rollenpatroon dat we ook nu nog kennen. Klik hier.
Interessant is ook de expositie in het Joods museum: ‘A place of our own’. In deze tijdelijke tentoonstelling staan de levens van vier studentes in Tel Aviv centraal, allen Palestijns én Israëlisch staatsburger. De Israëlische fotograaf Iris Hassid (1968) fotografeert de vier vrouwen sinds 2014 en praat met hen over hun ambities, vriendschappen, families en politiek-maatschappelijke betrokkenheid. Klik hier.
Over gelijkheid gesproken, het Tropenmuseum heeft interessante tentoonstellingen over onze koloniale erfenis en over racisme. Voor meer informatie klik hier.
Rebecca Schoon/ Singer Laren
