Enorme ellende
Triest, koud, grijs en met nauwelijks elektriciteit. Zo trof Pepijn Trapman de miljoenenstad Aleppo aan, een week na de aardbeving. “Ik zag naast ingestorte gebouwen ook veel kapotgeschoten huizen, en onderweg passeerden we hele ‘spooksteden’ waar niemand meer woont. Waar mensen niet meer durven zijn, omdat er nog altijd raketten op af worden gestuurd. Dat komt nog eens bovenop alle ellende die er al is.”
Ramp op ramp
Tijdens zijn bezoek ontmoette Trapman mensen die alle hoop hebben verloren. “Wat wil je, als je na twaalf jaar oorlog ook nog zo’n grote ramp moet meemaken? Er is geen enkel perspectief meer. Men voelt zich onveilig, niet gehoord en niet gesteund.” Inwoners van Noord-Syrië leefden al jaren in vreselijke omstandigheden, tussen hoop en vrees van steeds weer oplaaiend geweld en conflicten. “Ik zag geen sprankje hoop meer in de ogen van deze mensen, de vlam was volledig gedoofd”, aldus Trapman. Hij noemt de aardbeving een ‘ramp boven op de ramp’. “Een verlengd drama, in een situatie van ellende die nu al twaalf jaar duurt.”
Veilige haven
De hulp die kerken direct na de aardbeving boden en nog steeds geven, inspireert Trapman. Veel kerkgebouwen waren nog maar recent met steun van Kerk in Actie hersteld van de verwoestingen door de jarenlange burgeroorlog. “Een paar minuten na de aardbeving klonken de kerkklokken in Aleppo. De deuren van kerken gingen wagenwijd open voor iedereen die hulp nodig had. Of je nu christen bent, moslim of anderszins, de kerk is in tijd van nood allereerst een plek om te zijn. Een veilige haven in een oceaan van paniek.”
Hulpverlening op gang
Ondanks hun eigen nood en verdriet zijn veel mensen direct na de ramp aan de slag gegaan als hulpverlener. Trapman zag het met eigen ogen. “We bezochten een school van een van de kerken. Zij hadden 21 klaslokalen ontruimd en er matrassen in gelegd. Ruim 400 ontheemden kregen er voedsel en onderdak. De energieke coördinator ter plaatse bleek de schooldirecteur zelf te zijn. Hij wist niet of zijn broer nog leefde, maar hij was hier, om zelf hulp te bieden aan anderen. Wat een geweldig voorbeeld.”
Naast de acute nood- en voedselhulp die kerken bieden, ondersteunt Kerk in Actie ook initiatieven die zorgen voor schoon drinkwater in het rampgebied. “Er was al een dreigende cholera-epidemie, die door de aardbeving nog vele malen versterkt is”, vertelt Trapman. “We bieden hulp door kapotte wc’s te repareren. Daarnaast bereiden onze partners maaltijden en worden watervoorraden aangelegd in noodhulpcentra van kerken. Daarbij houden we altijd oog voor de ‘mens achter het slachtoffer’: we staan hen bij in de psychosociale nood die er is. Het is belangrijk dat mensen zo snel mogelijk weer zelfredzaam worden en structuur hebben in hun dag. Daarom bieden onze partners ook contant geld en kookvoorzieningen aan de slachtoffers.”
Leven met hoop
De veerkracht van mensen, zowel in Syrië als in het naburige Libanon, is enorm, merkte Pepijn Trapman tijdens zijn bezoek. “Op weg naar Syrië vroeg ik de taxichauffeur hoe het met hem was. “Het gaat heel goed”, zei hij, “Ik begin iedere dag met gebed omdat ik de relatie met de Heer goed wil onderhouden. Pas dan is mijn dag goed.” De man vertelde het op een manier die Trapman echt raakte. “Bewonderenswaardig hoe je in een omgeving met zoveel ellende zo hoopvol in het leven kunt staan, ondanks de omstandigheden.”
Pepijn Trapman voor een van de kerkgebouwen in Aleppo
Bouw de kerk weer op
Dankzij het herstelfonds van Kerk in Actie worden al drie jaar lang veel verwoeste kerkgebouwen, gemeenschapscentra, scholen en ziekenhuizen in Syrië weer hersteld. Pas herstelde kerkgebouwen in Noord-Syrië dienen na de aardbeving als noodhulpcentra. Pepijn Trapman: “Waar de kerk aanwezig is, kan zij haar taak in de samenleving oppakken: hulp bieden aan mensen die zijn getroffen door geweld of moesten vluchten, ongeacht hun afkomst of geloof. Met die intentie is Kerk in Actie het herstelfonds voor Syrische kerken en kerkelijke gebouwen geleden gestart. Met eigen ogen zag ik hoe cruciaal die rol van de kerken is, in een land vol ontreddering, armoede en nood. En daarom gaan we door met dat herstel. Herstel van de kerk betekent herstel van de gemeenschap, en hoop voor de toekomst.”
Lees ook:
Foto's: Gregory Kojageuzian, Libanon
