Doorgaan naar hoofdinhoud
Vindplaats van geloof, hoop en liefde
subline-curl
Abonneer gratis op Petrus Magazine

Protestantse tradities rondom trouwen

Elke cultuur en elke religie heeft eigen gebruiken rondom het huwelijk. Hoe verschillend deze ook zijn, de nadruk ligt op hetzelfde: er wordt een verbintenis voor het leven gesloten. Wat is typisch voor een protestantse bruiloft?

Een stel dat trouwt, krijgt van iedereen wensen voor liefde en geluk. Voor gelovigen speelt de zegen van God daarnaast een onmisbare rol op de trouwdag. Hoe een trouwfeest wordt gevierd in de kerk en welke betekenis eraan wordt gegeven, is flink veranderd door de tijd heen. 

Sacrament of niet?

Luther vond het huwelijk een wereldlijke aangelegenheid en géén sacrament. In de rooms-katholieke en oosters-orthodoxe traditie is het kerkelijk huwelijk wel een van de zeven sacramenten. Daar vindt de huwelijkssluiting in de kerk plaats, het burgerlijk huwelijk is maar een administratieve formaliteit.

In 1529 schrijft Luther in zijn Trouwboekje: “Wij laten aan iedere stad en aan ieder land
zijn eigen gebruik en gewoonte, zoals deze uitgeoefend worden.” En over de rol van de kerk: “Begeert men echter van ons dat wij dit voor of in de kerk inzegenen, dan zijn wij verplicht om dit te doen.”

Inzegening

Protestantse kerken gaan na de Reformatie verschillend om met de status van het kerkelijk huwelijk. In 1795-1796 wordt het burgerlijk huwelijk ingesteld. Het staat nu wettelijk vast dat het burgerlijk huwelijk boven de trouwceremonie in de kerk gaat. Veel protestanten vinden de juiste term daarom belangrijk: je trouwt niet in de kerk, maar je laat je huwelijk er 'inzegenen' of 'bevestigen'. Deze inzegening vindt bovendien niet plaats vóór het koppel is getrouwd voor de wet.

Zegen als kern

De huwelijksinzegening is in een protestantse kerk vaak een feestelijke gebeurtenis. De keus van psalmen, liederen of andere muziek is vaak persoonlijk. De zegen van God vormt de kern van de liturgie.

Er zijn veel verschillende huwelijksformulieren in gebruik, van de klassieke versie uit 1566 van Willem Farel tot meer hedendaagse versies, zoals er
ook een aantal in het Dienstboek van de Protestantse Kerk staan. Traditioneel komt de trouwring bij protestanten in Nederland om de rechter ringvinger.
Een bijzonder gebruik is de uitreiking van de huwelijksbijbel. Hoe lang dit al gebeurt is niet bekend, wél is de sym-
boliek helder: de pasgetrouwden krijgen het meest waardevolle geschenk Gods Woord zodat het een licht op hun pad kan zijn.

Gedegen voorbereiding

Hoe bereidt een protestants stel zich voor op het huwelijk? In sommige kerken is het de gewoonte om huwelijkscatechese te volgen, andere gemeenten bieden een Pre-Marriage Course aan. Tijdens zo’n cursus of catechese onderzoeken stellen die gaan trouwen de Bijbelse kijk op het huwelijk en gaan ze samen in gesprek over hun verwachtingen van het getrouwde leven. 
Voorafgaand aan de kerkelijke inzegening voeren ze daarnaast een gesprek met de voorganger over hun relatie met elkaar en met God, en over de vorm en inhoud van de kerkelijke huwelijksbevestiging. 

Witte jurk

De bruid draagt op haar trouwdag meestal een witte jurk, wat – zo denken velen – staat voor reinheid en zuiverheid. Dit zou passen binnen de traditionele christelijke visie dat seks – het tot ‘één vlees’ worden – pas zou moeten plaatsvinden nadat bruid en bruidegom getrouwd zijn. 
Toch komt de gewoonte om een witte jurk te dragen oorspronkelijk niet hiervandaan. Vroeger was het de gewoonte om in zwart of een andere donkere kleur te trouwen. De Engelse koningin Victoria brengt daar in 1840 verandering in. Zij trouwt in oogverblindend wit met veel kant, dat krijgt al snel enthousiaste navolging.

Deze tekst is afkomstig uit de Canon van het Nederlandse protestantisme. Je kunt het boek hier bestellen.

Beeld: Teuntje Fleur

Was deze informatie zinvol?
We hebben je feedback ontvangen, dankuwel!

Om deze pagina verder te verbeteren zijn wij benieuwd waarom u deze pagina wel of niet zinvol vond. U kunt ons helpen door de onderstaande vragen in te vullen.

Mogen we je contactgegevens voor eventuele verdere vragen? (niet verplicht)