Hoe betrek je gezinnen bij de kerk, voor het eerst of opnieuw? Het is een uitdaging voor veel kerken. Ook de kerkdiensten van de Protestantse Gemeente De Levensbron in Ridderkerk trokken vijf jaar geleden nog maar weinig gezinnen. Er móést iets gebeuren, vond de kerkenraad. Jeugd- en gezinswerker Jolanda van der Pol-Griesdoorn kreeg de opdracht om met gezinnen in contact te komen. Zij ontdekte dat de gezinnen die niet in de kerk kwamen, vaak wél behoefte hadden aan ontmoeting.
‘Christelijk light’
Inmiddels vindt er op vier zondagen per jaar een kliederkerkVerder lezen
Kliederkerk plaats: een gezinsontmoeting ná de reguliere kerkdienst, met een gezamenlijke lunch. Ook andere gemeenteleden zijn dan welkom.
De eerste gezinsontmoetingen die Jolanda organiseerde, draaiden vooral om gezelligheid en ontmoeting – “christelijk light”, zoals ze het omschrijft. Gaandeweg kregen de gezinsontmoetingen steeds meer de inhoud van een kliederkerk: “Met een verhaal uit de Bijbel en elementen van een kerkelijke viering. Daaromheen organiseren we activiteiten. De ontmoeting staat centraal.”
De gezinnen die de kliederkerkbijeenkomsten bezoeken, zijn enthousiast. De familie Geenen komt sinds drie jaar. “We vinden het heel gezellig en leerzaam om als gezin spelenderwijs de verhalen uit de Bijbel te leren kennen en op een andere manier met elkaar bezig te zijn”, vertelt moeder Jolande. “We willen graag dat onze dochter vertrouwd raakt met het geloof. Dat gaat het best op haar eigen niveau, spelenderwijs.”
Dochter Joyce (8) vindt het leuk om andere kinderen te ontmoeten tijdens kliederkerk, merkt Jolande: “In de ‘gewone’ kindernevendienst komen niet zoveel kinderen, bij de gezinsontmoetingen wel. Joyce gaat er huppelend heen!”
De gezinsontmoetingen worden “goed georganiseerd en gefaciliteerd”, is de ervaring van Ad Ruinard. Zijn vrouw Soraia en hun zonen Youri (15) en Boaz (6) zijn ook enthousiast. Ad: “We hebben echt de tijd voor elkaar. Dankzij de gezinsontmoetingen beleven onze kinderen het geloof een stuk actiever.”
In gesprek
De kliederkerk is inmiddels een succes, maar dat ging niet zonder slag of stoot. Toen gezinswerker Jolanda aan de slag ging, stelde ze eerst de verwachtingen van de kerkenraad bij: “Ik heb heel duidelijk gezegd dat ik niet kon beloven dat gezinnen ook naar de zondagse kerkdiensten zouden komen.” Dat was ook niet haar hoogste doel. “Het belangrijkst vind ik dat ze het geloof kennen en daar iets mee doen.”
Ze ging met de gezinnen zelf in gesprek. “Ik heb gevraagd op welke manier ze geloven, wat ze uitstralen en vooral: waar ze behoefte aan hebben en op welke manier een kerk daarbij kan aansluiten.” Haar conclusie: “Alle gezinnen die ik sprak geven invulling aan hun geloof, maar ze hebben niet allemaal behoefte of ruimte om naar de zondagse kerkdiensten te komen. Ze hadden vooral behoefte aan ontmoeting.”
Klein beginnen
Jolanda vond het fijn om persoonlijk contact te krijgen met de gezinnen. Maar de verschillende bijeenkomsten die ze vervolgens samen met het jeugdteam van de kerk voor deze doelgroep organiseerde, hadden wisselend succes. Zo startte ze ooit een cursus geloofsopvoeding. Die groep ouders komt nog steeds bij elkaar. Maar ze herinnert zich ook nog goed de bijbelworkshop waar maar één gezin op afkwam. “Ik weet nog steeds niet goed waarom.” Het leerde haar om niet te veel te verwachten: “Elke ontmoeting op zichzelf is mooi. Als de gezinnen vaker komen, is dat een extra cadeautje.”
Of ze tips heeft voor andere kerken? Nadenkend: “Wat bij de ene kerk past, sluit bij de andere niet aan. Ik denk dat elke gemeente goed moet onderzoeken wat de behoeften zijn en waar de talenten liggen. En klein beginnen, met niet te hoge verwachtingen.” Bevlogen vult ze aan: “En persoonlijk contact, dat is heel belangrijk!”
‘De Bijbel gaat open, kinderen spelen, ouders praten met elkaar’
Warm welkom
Ze is blij met hoe het nu gaat, zegt Jolanda: “Het zijn mooie ontmoetingen waar gezinnen graag komen. De Bijbel gaat open, kinderen spelen met elkaar, ouders praten met elkaar. Gezinnen die voor het eerst komen, krijgen een warm welkom. Kleuters zoeken tieners op – en andersom … Dat maakt mij dankbaar. Dan denk ik: hier is de Geest aan het werk.”
Miniboekje Kliederkerk Kerst
Ga mee op reis door het kerstverhaal! Met het miniboekje Kliederkerk Kerst kunnen jong en oud samen ontdekken wat Kerst betekent. Een boekje vol leuke opdrachten, spellen, puzzels en gespreksvragen. Ideaal voor (klieder)kerken, scholen en clubs om uit te delen als kerstcadeautje. Tot 50 exemplaren helemaal gratis!
Tekst: Hanna Smallenbroek | Foto kerk: Teun Rijsdijk, foto Soraia en Youri: Jolanda van der Pol
